Log In

9. posiedzenie Sejmu – posłowie zakończyli pierwszy dzień obrad

Kontynuowanie prac nad ustawą budżetową na rok bieżący oraz dalsze prace nad zmianami w funkcjonowaniu prokuratury to tylko niektóre punkty pierwszego dnia posiedzenia. Posłowie rozpoczęli też pracę nad rządowym projektem ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym, która m.in. zakłada utworzenie Rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym.

W ramach drugiego czytania posłowie rozpatrzyli rządowy projekt ustawy budżetowej na 2016 r. Zgodnie z projektem szacowane dochody wyniosą 313,79 mld zł, a wydatki nie będą wyższe niż 368,53 mld zł. Oznacza to, że deficyt budżetowy nie przekroczy 54,74 mld zł. Wzrost gospodarczy wyniesie 3,8 proc. Średnioroczna inflacja ma być na poziomie 1,7 proc., natomiast nominalny wzrost wynagrodzeń wyniesie 3,6 proc. Zatrudnienie wzrośnie o 0,8 proc. W projekcie budżetu na 2016 r. zapewniono np. środki na: finansowanie programu „Rodzina 500+” jako priorytetu rządu, zwiększenie wynagrodzeń grup pracowniczych objętych od 2010 r. tzw. zamrożeniem płac, a także jednorazowe dodatki dla emerytów i rencistów. Uwzględniono również pieniądze na m.in. dofinansowanie restrukturyzacji górnictwa węgla kamiennego oraz podniesienie wydatków na obronę narodową do 2 proc. PKB. W projekcie zapisano też środki na kontynuację zadań rozpoczętych w latach ubiegłych takich jak np. zwiększenie dostępu do przedszkoli, programy „Rodzina na swoim” oraz „Mieszkanie dla Młodych”, ochrona odbiorców wrażliwych energii elektrycznej oraz modernizacja infrastruktury, w szczególności transportowej. Pierwsze czytanie projektu odbyło się na posiedzeniu Sejmu. Następnie nad budżetem na 2016 r. pracowała Komisja Finansów Publicznych. Poszczególnymi częściami budżetu zajmowały się także odpowiadające za nie komisje. Ostatecznie Komisja Finansów Publicznych wprowadziła m.in. 6 poprawek w części tabelarycznej projektu. Utworzona zostanie rezerwa celowa w wysokości 20 mln zł na wsparcie działalności hospicjów w województwie łódzkim – środki mają pochodzić ze zwiększonych dochodów podatkowych. W ramach budżetu Najwyższej Izby Kontroli 220 tys. zł zostanie przesunięte ze środków zaplanowanych na podróże służbowe zagraniczne w ramach działalności na forum międzynarodowym do wydatków na podróże służbowe krajowe. 3,5 mln zł ma zostać przeniesione z budżetów komend wojewódzkich Policji na działalność Ochotniczych Straży Pożarnych. Sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych przedstawił poseł Andrzej Jaworski. W związku z poprawkami zgłoszonymi podczas drugiego czytania, projekt trafi ponownie do prac w Komisji.

Kontynuacja, w drugim czytaniu, sejmowych prac nad zmianami w funkcjonowaniu prokuratury była kolejnym punktem pierwszego dnia posiedzenia. W łącznej dyskusji Izba rozpatrzyła wniesione przez grupę posłów KP Prawo i Sprawiedliwość projekty – nowego Prawa o prokuraturze (druk nr 162) oraz przepisów wprowadzających tę ustawę (druk nr 163). Projekt z druku nr 162 w kompleksowy sposób reguluje zasady funkcjonowania prokuratury. Ma zastąpić ustawę uchwaloną w 1985 r., która w ocenie wnioskodawców nie spełnia potrzeb nowoczesnego państwa prawa oraz wyzwań związanych z rozwojem technologii i przestępczości, w szczególności o charakterze terrorystycznym i zorganizowanej przestępczości finansowo-gospodarczej. Projekt zakłada połączenie stanowiska Prokuratora Generalnego oraz Ministra Sprawiedliwości. Prokuratorem Generalnym, a tym samym szefem resortu sprawiedliwości, będzie mogła zostać osoba posiadająca obywatelstwo polskie, korzystająca z pełni praw, niekarana, nieskazitelnego charakteru oraz mająca ukończone studia prawnicze. Ujednolicone ma być nazewnictwo jednostek poszczególnych szczebli organizacyjnych prokuratury. W strukturze tej znajdą się: Prokuratura Krajowa, prokuratury regionalne, okręgowe i rejonowe. Bez zmian zostaje odrębny pion prokuratury funkcjonującej w ramach IPN. Projekt likwiduje kadencyjność stanowisk funkcyjnych i kierowniczych w prokuraturze. Ponadto wnioskodawcy proponują skrócenie okresu pracy umożliwiającego awans na poszczególnych poziomach prokuratury, co ma pozwolić na promowanie młodych, wyróżniających się i dynamicznych prokuratorów. Wyróżniający się prokuratorzy śledczy będą też mogli otrzymać nagrody pieniężne i wcześniejsze awanse od Prokuratora Generalnego oraz Krajowego. Postępowania dyscyplinarne mają być jawne oraz sprawniej prowadzone.

Zgodnie z projektem, prokuratorem (w tym Prokuratorem Generalnym) nie będzie mogła być osoba, która pełniła służbę zawodową, pracowała lub była współpracownikiem organów bezpieczeństwa państwa wymienionych w ustawie o IPN, a także osoba, która była współpracownikiem tych organów lub była sędzią, który uchybił godności urzędu, sprzeniewierzając się niezawisłości sędziowskiej. Prokuratorem będzie mogła zostać osoba posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie. Kolejna proponowana zmiana to włączenie prokuratury wojskowej w struktury prokuratury powszechnej. Ma ona zachować prawną odrębność poprzez m.in. utworzenie stanowiska Zastępcy Prokuratora Generalnego do Spraw Wojskowych, na poziomie Prokuratury Krajowej – Departamentu do Spraw Wojskowych a na poziomie prokuratur okręgowych i rejonowych odpowiednio wydziałów i działów do spraw wojskowych.

W miejsce Prokuratury Generalnej ma powstać Prokuratura Krajowa jako centralny organ prokuratury. Ma zajmować się obsługą zadań Prokuratora Generalnego, a także koordynować działania związane ze ściganiem najpoważniejszych przestępstw o charakterze terrorystycznym, korupcyjnym, skarbowym, gospodarczo-finansowym oraz w zakresie przestępczości zorganizowanej. W Prokuraturze Krajowej ma też funkcjonować Wydział Spraw Wewnętrznych, zajmujący się przestępstwami popełnianymi przez sędziów, prokuratorów i asesorów. Poza tym Prokuratura Krajowa będzie prowadzić postępowania przygotowawcze w sprawach zawiłych pod względem faktycznym i prawnym oraz z obszernym materiałem dowodowym. Warunkiem będzie wydanie przez Prokuratora Generalnego odpowiedniego zarządzenia. Prokurator Krajowy będzie mógł powołać zespół prokuratorów do przeprowadzenia postępowania. W jego skład mogą wejść funkcjonariusze innych służb, a w charakterze doradców lub konsultantów także prokuratorzy i sędziowie w stanie spoczynku. Prokuratora Krajowego, będącego zarazem I zastępcą Prokuratora Generalnego, oraz innych zastępców PG ma powoływać spośród prokuratorów PK premier na wniosek PG, po uzyskaniu opinii prezydenta. Odwołanie tych osób ma wymagać zgody prezydenta.

Na miejsce Prokuratur Apelacyjnych stworzone zostaną Prokuratury Regionalne. Ich zadaniem ma być ściganie najpoważniejszych przestępstw finansowych oraz skarbowych. W prokuraturach okręgowych prowadzone będą postępowania przygotowawcze w sprawach o poważne przestępstwa kryminalne, finansowe i skarbowe.

Projekt likwiduje Krajową Radę Prokuratury i tworzy w jej miejsce Krajową Radę Prokuratorów przy Prokuratorze Generalnym. Ma to być organ o charakterze doradczym, bez udziału polityków. W jego skład mają wchodzić przedstawiciele każdego poziomu prokuratury oraz prokuratorzy w stanie spoczynku. Projekt umożliwia prowadzenie postępowań przygotowawczych w formie elektronicznej i kierowania ich wraz ze sporządzonym w takiej samej formie aktem oskarżenia do sądu. Wnioskodawcy proponują, by Prokurator Generalny, Prokurator Krajowy lub upoważniony przez nich prokurator mógł sprawować kontrolę nad czynnościami operacyjno-rozpoznawczymi poprzez wgląd w materiały. Ponadto projekt zawiera przepisy regulujące zasady przekazywania przez prokuratorów informacji z toczących się postępowań przygotowawczych innym organom władzy publicznej oraz mediom. W projekcie znalazła się też propozycja umożliwienia prokuratorom w stanie spoczynku powrotu do służby czynnej oraz możliwość zrzeczenia się stanu spoczynku na czas pełnienia mandatu posła lub senatora.

Pracująca nad projektem Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zaproponowała poprawki w większości o charakterze redakcyjno-legislacyjnym. Ponadto komisja m.in. doprecyzowała, że ewentualne roszczenia związane z przekazywaniem przez prokuratorów mediom i innym osobom informacji o prowadzonych sprawach będą pokrywane przez Skarb Państwa. W sprawozdaniu znalazł się też przepis wskazujący okoliczności, w których wygasa mandat wybieranych członków Krajowej Rady Prokuratorów.

Natomiast projekt ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo o prokuraturze (druk nr 163) stwarza podstawy prawne do wprowadzenia w życie poselskiej propozycji zawartej w druku nr 162. Zgodnie z projektem z druku nr 163 nowe Prawo o prokuraturze ma wejść w życie 4 marca 2016 r., z nielicznymi wyjątkami, dotyczącymi głównie przepisów regulujących status prokuratorów wojskowych, które będą obowiązywać od 4 kwietnia 2016 r. Projektowana ustawa zmienia też przepisy ponad dwudziestu innych ustaw, m.in. Kodeksu postępowania karnego, ustawy o pracownikach sądów i prokuratury oraz ustawy o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych. Zmiany te są niezbędnym uzupełnieniem nowego projektowanego Prawa o prokuraturze. Rozpatrująca projekt Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka m.in. rozszerzyła zakres przepisów, które wejdą w życie 4 kwietnia br.

Sprawozdania komisji dotyczące obu projektów podczas obrad plenarnych przedstawił poseł Marek Ast. W dyskusji zgłoszono do projektów poprawki. Rozpatrzy je Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

Rozpoczęcie prac nad rządowym projektem ustawy o przeciwdziałaniu zagrożeniom przestępczością na tle seksualnym było ostatnim punktem pierwszego dnia 9. posiedzenia Sejmu. Projekt – jak podkreśla wnioskodawca – jest odpowiedzią na brak w obecnym systemie prawnym wystarczających środków umożliwiających realną kontrolę sprawców przestępstw na tle seksualnym, w tym przede wszystkim pedofilów, tak by zapobiec recydywie.. Zakłada on m.in. utworzenie Rejestru sprawców przestępstw na tle seksualnym. Pracodawcy oraz organizatorzy działalności związanej z wychowaniem, edukacją i leczeniem dzieci będą mieli obowiązek sprawdzenia w rejestrze osoby, którą zamierzają zatrudnić. Rejestr będzie się składał z dwóch baz: Rejestru z dostępem ograniczonym i Rejestru publicznego, do którego dostęp będzie powszechny i bez ograniczeń. Prawo dostępu do rejestru ograniczonego będą miały m.in.: sądy, prokuratorzy, Policja, ABW, Służba Celna, CBA oraz organy administracji rządowej i samorządowej. Będą w nim gromadzone dane m.in. o: osobach prawomocnie skazanych za przestępstwa na tle seksualnym, osobach, którym prawomocnie warunkowo umorzono, na podstawie amnestii, postępowanie karne w sprawach o takie przestępstwa oraz o osobach, wobec których prawomocnie orzeczono środki zabezpieczające. Dane zamieszczane w rejestrze będą pochodziły z Krajowego Rejestru Karnego. Będą zamieszczane z urzędu jako następstwo prawomocnych orzeczeń. Chodzi m.in. o dane identyfikacyjne, określenie organu wydającego orzeczenie (data wydania i uprawomocnienia), kwalifikację prawną czynu, informację o tym, że pokrzywdzonym był małoletni poniżej 15. roku życia, datę rozpoczęcia i zakończenia wykonywania kary i miejsce jej odbywania. Ponadto w rejestrze znajdą się m.in. fotografia, wzrost i kolor oczu, miejsce zameldowania skazanego i faktyczny adres pobytu. Sprawcy wpisani do rejestru będę musieli każdorazowo zgłaszać zmianę miejsca pobytu na Policję najpóźniej w trzecim dniu pobytu. Z kolei Rejestr dostępny publicznie będzie opublikowany w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Sprawiedliwości. Znajdą się w nim informacje o sprawcach, którzy dopuścili się przestępstwa zgwałcenia ze szczególnym okrucieństwem na szkodę małoletniego  poniżej 15. roku życia oraz o osobach, które popełniły przestępstwo seksualne w warunkach recydywy. Dostępna będzie także nazwa miejscowości, w której skazany przebywa. Zgodnie z projektem powstanie też policyjna mapa zagrożeń przestępstwami na tle seksualnym zawierająca aktualne informacje o miejscach szczególnie niebezpiecznych. Będzie ona dostępna w Biuletynie Informacji Publicznej Komendy Głównej Policji.  Proponowane przez rząd rozwiązania uzasadnił na posiedzeniu plenarnym sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Patryk Jaki. Decyzją Izby dalsze prace nad projektem kontynuowane będą w Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka.

foto: Krzysztof Białoskórski

Warsaw

Banner 468 x 60 px