W pierwszym dniu 25. posiedzenia Sejmu posłowie rozpoczęli prace nad pięcioma projektami ustaw oraz kontynuowali rozpatrywanie 4 projektów. Ponadto Izba wysłuchała sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2015 r.
Posłowie w głosowaniu zdecydowali o nieuzupełnianiu porządku dziennego o informację Ministra Zdrowia w sprawie zapewnienia przez państwo realizacji warunków terminacji ciąży określonych w art. 4a ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży.
W drugim czytaniu Izba zajęła się rządowym projektem nowelizacji ustawy o Krajowej Szkole Administracji Publicznej oraz niektórych innych ustaw. Projekt zawiera propozycję nadania KSAP imienia prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego. W uzasadnieniu wnioskodawca podkreśla, że wybór Lecha Kaczyńskiego na patrona szkoły wynika z zaangażowania byłego prezydenta w propagowanie idei szkoły, czyli tworzenia nowoczesnej służby publicznej. Rząd zaznacza, że kandydaturę tę zaakceptowały władze KSAP. Zyskała ona także akceptację środowisk naukowych i władz państwowych. Zdaniem wnioskodawcy nadanie KSAP imienia prezydenta Lecha Kaczyńskiego będzie uhonorowaniem pamięci wybitnego męża stanu oraz wyrazem uznania dla jego dorobku intelektualnego. Krajowa Szkoła Administracji Publicznej kształci profesjonalnych urzędników służby cywilnej, przygotowanych do pełnienia funkcji kierowniczych, eksperckich i menedżerskich w administracji publicznej. Pierwsze czytanie projektu odbyło się w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Komisja przyjęła projekt z poprawkami. Sprawozdanie komisji przedstawiła posłanka Józefa Hrynkiewicz. W dyskusji zgłoszono kolejne poprawki. Projekt został skierowany do ponownych prac w komisji.
Sejm kontynuował także prace w drugim czytaniu nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz niektórych innych ustaw. Ma on na celu m.in. umożliwienie uruchomienia środków z rezerwy celowej na dofinansowanie zadań wykonywanych w trakcie likwidacji kopalń, świadczeń osłonowych w postaci urlopów górniczych i urlopów dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz pokrycia bieżących strat produkcyjnych przedsiębiorstwa. Projekt pozwala też na finansowanie z dotacji budżetowej naprawiania szkód górniczych powstałych w trakcie likwidacji kopalń. Ponadto proponowana nowelizacja przedłuża do 2020 r. okres finansowania dotacją zadań realizowanych przez Kopalnię Soli „Bochnia” sp. z o.o. Umożliwia także m.in. finansowanie od 2017 r. z dotacji budżetowej działań wykonywanych po zakończeniu prac likwidacyjnych w wyrobisku górniczym Piaseczno, realizowanych przez Kopalnię Siarki „Machów” S.A. w likwidacji. Projekt zakłada też przeniesienie szczególnych uprawnień z ministra skarbu na ministra energii wobec spółek działających w sektorze energii elektrycznej, ropy naftowej oraz paliw gazowych. Po pierwszym czytaniu na forum Sejmu nad projektem pracowała Komisja do Spraw Energii i Skarbu Państwa, która przyjęła go z poprawkami. Sprawozdanie komisji przedstawiła posłanka Ewa Malik. W związku ze zgłoszonymi poprawkami projekt ponownie został skierowany do rozpatrzenia w komisji.
Sejm rozpoczął też prace nad tzw. „małą ustawą o innowacyjności”. W rządowym projekcie ustawy o zmianie niektórych ustaw określających warunki prowadzenia działalności innowacyjnej wnioskodawca proponuje wprowadzenie spójnego systemu instrumentów premiujących i zachęcających do podejmowania działalności innowacyjnej. Chodzi m.in. o zachęty podatkowe, w tym np. zniesienie od 1 stycznia 2017 r. podatku dochodowego od własności intelektualnej wnoszonej do spółki. Projekt przewiduje także możliwość odliczenia od podatku kosztów uzyskania patentu przez małe i średnie przedsiębiorstwa. Zaproponowano również zwiększenie kwot kosztów kwalifikowalnych wydatków na badania i rozwój, które można odliczyć od podatku. Dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i średnich firm odliczenia te wynosiłyby do 50 proc. Duże firmy mogłyby odliczyć 50 proc. wydatków osobowych i 30 proc. pozostałych kosztów związanych z działalnością badawczo-rozwojową. Ponadto projekt wydłuża z 3 do 6 lat okres, w jakim przedsiębiorca może odliczyć koszty poniesione na działalność badawczo-rozwojową. Projekt zakłada też m.in. usunięcie ograniczenia dotyczącego okresu, w jakim naukowcom przysługiwałoby prawo do udziału w korzyściach z komercjalizacji (obecnie maksymalnie 5 lat od dnia uzyskania pierwszych środków). W pracach parlamentarnych rząd reprezentował podsekretarz stanu w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego Piotr Dardziński oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Leszek Skiba. Dalsze prace nad projektem będą prowadzone w trzech Komisjach: Finansów Publicznych Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.
Ponadto posłowie kontynuowali w drugim czytaniu prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia. Proponowane zmiany mają charakter wyłącznie techniczny i porządkujący. Projekt wdraża dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2015/254 z 11 lutego 2015 r. uchylającą dyrektywę Rady 93/5/EWG w sprawie pomocy Komisji i współpracy państw członkowskich w naukowym badaniu zagadnień dotyczących żywności. Projekt służy także stosowaniu rozporządzenia Komisji (UE) nr 579/2014 z 28 maja 2014 r. przyznającego odstępstwo od niektórych przepisów załącznika II do rozporządzenia (WE) nr 852/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do transportu morskiego płynnych olejów i tłuszczów. Rozpatrująca projekt Komisja Zdrowia nie wprowadziła poprawek do projektu. Sprawozdawcą komisji była posłanka Józefa Szczurek-Żelazko. Do trzeciego czytania projektu posłowie przystąpią w bloku głosowań.
Drugie czytanie rządowego projektu nowelizacji ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego to kolejny punkt dzisiejszego posiedzenia Sejmu. Projekt przedłuża na lata 2017-2019 obowiązywanie dotychczasowych przepisów w zakresie systemu korekcyjno-wyrównawczego dla samorządów województw, służącego wyrównaniu różnic w dochodach poprzez system subwencji. Chodzi o zasady obliczania tzw. janosikowego – środków przekazywanych przez bogatsze województwa na rzecz uboższych. Według rządu konieczne jest przedłużenie terminu obowiązywania tych zasad. Obecnie kończy się on 31 grudnia br.. Bez tego działania województwa nie otrzymałyby subwencji regionalnej z wpłat do budżetu państwa. Większość województw straciłaby istotną część dochodów. Jak zaznacza rząd, przedłużenie funkcjonowania obecnego systemu nie spowoduje w 2017 r. zmniejszenia dochodów żadnego z samorządów województw, w porównaniu z dochodami wyliczonymi według przepisów obowiązujących w 2014 r. Rząd podkreśla, że wprowadzenie nowych rozwiązań dla samorządów wszystkich szczebli powinno być osadzone w docelowym systemie finansowo-gospodarczym. Pozwoli to właściwie określić nowe zasady i kryteria, uwzględniając faktyczny (po reformach) potencjał dochodowy samorządów. Rozpatrujące projekt Komisje: Finansów Publicznych oraz Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej po przeprowadzeniu pierwszego czytania przyjęły projekt ze zmianami legislacyjnymi. Sprawozdanie komisji przedstawił poseł Andrzej Maciejewski. Trzecie czytanie projektu odbędzie się w bloku głosowań.
Posłowie rozpoczęli również prace nad rządowym projektem nowelizacji ustawy o grach hazardowych oraz niektórych innych ustaw. Jego celem jest zmniejszenie „szarej strefy” w obszarze gier hazardowych, zwłaszcza na automatach i w internecie. Nowe przepisy mają też przyczynić się do większej ochrony graczy, w tym nieletnich, przed negatywnymi skutkami hazardu i zwiększyć wpływy podatkowe z legalnego hazardu. Projekt m.in. rozszerza katalog gier, które mogą być oferowane w internecie – będą to praktycznie wszystkie gry hazardowe. Zgodnie z projektem podmiot wykonujący monopol państwa nad grami na automatach w salonach gier oraz w internecie będzie zobowiązany do wdrożenia polityki odpowiedzialnej gry, w ramach której m.in. sprawdzana będzie pełnoletność gracza. Obowiązkowe byłoby też przeprowadzanie transakcji wynikających z gier w internecie za pośrednictwem rachunków płatniczych. Podmioty urządzające gry hazardowe w internecie nie mogłyby umieszczać na stronach do tych gier reklam usług finansowych, a także samodzielnie ich oferować. Projekt zakłada również objęcie monopolem państwa gier na automatach organizowanych poza kasynami. Wnioskodawców reprezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Wiesław Janczyk. W dyskusji zgłoszono wniosek o odrzucenie projektu w pierwszym czytaniu. Głosowanie nad nim odbędzie się w bloku głosowań.
Posłowie zajęli się także w ramach pierwszego czytania rządowym projektem ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwemu wykorzystywaniu przewagi kontraktowej w obrocie produktami rolnymi i spożywczymi. Proponowane przepisy mają wyeliminować nieuczciwe praktyki handlowe między nabywcami a producentami produktów rolno-spożywczych na każdym etapie łańcucha dostaw. Chodzi o przeciwdziałanie nieuczciwym praktykom takim jak m.in. wymuszanie przez supermarkety na dostawcach żywności obniżania cen za sprzedawane produkty i nakładanie dodatkowych opłat. Zgodnie z projektem, każdy przedsiębiorca, który podejrzewa, że wobec niego nieuczciwie stosowana jest przewaga kontraktowa, będzie mógł to zgłosić do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Prezes UOKiK będzie wszczynał postępowanie z urzędu, co ochroni zgłaszającego przed identyfikacją. Projekt zakłada, że zakazane będzie nieuczciwe wykorzystywanie przewagi kontraktowej nabywcy względem dostawcy oraz dostawcy względem nabywcy (np. nieuzasadnione rozwiązanie umowy). Proponowane przepisy byłyby stosowane, jeżeli łączna wartość obrotów – w roku wszczęcia postępowania lub w którymś z dwóch lat je poprzedzających – między nabywcami i dostawcami produktów przekracza 50 tys. zł oraz obrót dostawcy lub nabywcy (w roku poprzedzającym postępowanie), który stosował przewagę kontraktową przekroczył 100 mln zł. Projekt uzasadnił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski. Zgłoszony w dyskusji wniosek o odrzucenie projektu zostanie rozstrzygnięty w bloku głosowań.
W pierwszym czytaniu Sejm pracował nad rządowym projektem ustawy o zmianie ustawy o Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Proponowana nowelizacja przewiduje m.in. podwyższenie z 15 do 40 tys. zł kwoty, powyżej której do umorzenia wierzytelności potrzebna będzie zgoda ministra finansów. Kwota ta została ustalona w 2003 r. i nie była dotąd waloryzowana. Ponadto prezes ARiMR będzie mógł umarzać wierzytelności z urzędu w przypadku, gdy nie odzyskano ich w wyniku postępowania likwidacyjnego albo upadłościowego. Będzie to możliwe także, gdy jest uzasadnione przypuszczenie, że w postępowaniu egzekucyjnym nie uzyska się kwoty wyższej od kosztów dochodzenia i egzekucji lub postępowanie egzekucyjne okazało się nieskuteczne. Projekt zakłada też np., że ARiMR będzie mogła odzyskać należności ujęte w księdze dłużników (środki z budżetu UE oraz krajowego) przez przerwanie biegu terminu przedawnienia do zakończenia postępowania egzekucyjnego. Rozwiązanie to ma służyć zwiększeniu środków publicznych, które powinny zostać zwrócone przez dłużników. W pracach nad projektem rząd reprezentował sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zbigniew Babalski. Teraz nad projektem będą pracowali posłowie w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Pierwsze czytanie obywatelskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych innych ustaw to kolejny punkt dzisiejszego posiedzenia. Projekt zawiera propozycję zmiany zasad finansowania wynagrodzeń nauczycieli pracujących w szkołach, przedszkolach i innych placówkach oświatowo-wychowawczych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego. Wnioskodawcy proponują, by pieniądze przeznaczone na wynagrodzenia nauczycieli wraz z pochodnymi, odpisem na fundusz socjalny, dodatkiem wiejskim i funduszem na doskonalenie były gwarantowane przez państwo w budżecie i przekazywane samorządom w formie dotacji celowej, a nie jak dotąd, subwencji oświatowej. Samorządy nie mogłyby wydać tych środków na inny cel niż płace nauczycieli. Zdaniem wnioskodawców zmiany odciążyłyby finansowo gminy i powiaty. Na realizację pozostałych zadań oświatowych samorządy miałyby nadal otrzymywać subwencję. Bez zmian mają pozostać kompetencje gmin i powiatów w zakresie kształtowania wynagrodzeń nauczycieli. Projekt uzasadnił przedstawiciel Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej Wincenty Sławomir Broniarz. Projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.
Posłowie zapoznali się także ze sprawozdaniem z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2015 r. NIK zrealizowała 117 kontroli planowych, w tym kontrolę wykonania budżetu państwa w 2014 r., u dysponentów 111 części budżetu państwa i w jednostkach bezpośrednio wykorzystujących środki publiczne. Izba przeprowadziła w 2015 r. 144 kontrole doraźne i rozpatrzyła ponad 7,5 tysiąca skarg. NIK przeprowadziła 2,5 tys. kontroli jednostkowych w blisko 2 tys. podmiotów, sformułowała 87 wniosków de lege ferenda sygnalizując właściwym organom konieczność zmiany prawa oraz złożyła 126 zawiadomień o możliwości popełnienia przestępstw lub wykroczeń. Komisja do Spraw Kontroli Państwowej rozpatrzyła sprawozdanie wraz z opiniami pozostałych komisji sejmowych i uchwaliła opinię dla Prezydium Sejmu, w której rekomenduje nieprzyjęcie sprawozdania. Dokument przedstawił prezes NIK Krzysztof Kwiatkowski, a wniosek komisji poseł Tadeusz Dziuba. W dyskusji zgłoszono wniosek o nieprzyjęcie sprawozdania. Do głosowania nad nim posłowie przystąpią w bloku głosowań.
