Projekt rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie określenia szczegółowych warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, szczegółowych warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach.
Projekt rozporządzenia jest realizacją delegacji ustawowej zawartej w art. 45d ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, z późn. zm.), wprowadzonej ustawą z dnia 20 kwietnia 2021 r. o zmianie ustawy o efektywności energetycznej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 868), zgodnie z którym, minister właściwy do spraw energii ma określić, w drodze rozporządzenia szczegółowe warunki ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, szczegółowe warunki wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakres informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach.
Wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia jest niezbędne do zakończenia wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.
Wejście w życie przedmiotowego rozporządzenia jest niezbędne do zakończenia wdrożenia dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/2002 zmieniającej dyrektywę 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej.
Celem wydania rozporządzenia jest określenie warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania w budynkach wielolokalowych ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, posiadających funkcję zdalnego odczytu, urealnienie potrzeb i korzyści z zastosowania tych urządzeń, określenie warunków wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale w budynkach wielolokalowych, wyeliminowanie nieprawidłowości polegających na obciążaniu kosztami ciepła lokatorów, którego dostarczenie do ich lokali przekracza możliwości techniczne zamontowanych grzejników oraz uniknięcie sytuacji, w których opłaty są zaniżone ze względu na całkowite wyłączanie pracy grzejników przez niektórych lokatorów korzystających z ciepła sąsiednich lokali przenikającego przez przegrody budowlane, co prowadzi do niesprawiedliwego obciążaniem kosztami zakupu ciepła lokatorów prawidłowo użytkujących centralne ogrzewanie. Ważnym jest również, określenie właściwych informacji, które powinni otrzymywać lokatorzy w ramach rozliczeń zakupu ciepła, co wpłynie na transparentność rachunków za ciepło oraz będzie stanowiło impuls do racjonalnego korzystania z ciepła i ograniczyć brak transparentności rachunków i rozliczeń dotyczących zakupu ciepła.
Dodatkowo, wprowadzenie przedmiotowego rozporządzenia będzie miało wpływ na poprawę efektywności energetycznej budynków, poprzez eliminację nieprawidłowości związanych z całkowitym brakiem pracy grzejników w wybranych lokalach w bryle budynku
oraz promowanie energooszczędnych zachowań lokatorów budynków wielolokalowych, poprzez zapewnienie ustalania opłat za zakupione ciepło w sposób odpowiadający zużyciu ciepła na ogrzewanie i przygotowanie ciepłej wody użytkowej przy uwzględnieniu współczynników wyrównawczych, wynikających z położenia lokalu w bryle budynku.
Projekt przedmiotowego rozporządzenia reguluje trzy główne obszary.
1. Określenie szczegółowych warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania w budynkach wielolokalowych ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, posiadających funkcję zdalnego odczytu. Obecnie nie ma przepisów regulujących warunki technicznej możliwości oraz ekonomicznej opłacalności stosowania ww. urządzeń. Ustalenie takich warunków pozwoli właścicielom lub zarządcom budynków na dobór odpowiedniej metody rozliczania kosztów ciepła pomiędzy lokalami w budynkach wielolokalowych. Uregulowania ww. kwestii pozwolą ujednolicić system wyboru metody rozliczeń kosztów ciepła w Polsce oraz pozwolą poprawić efektywność energetyczną budynków wielolokalowych.
2. Określenie szczegółowych warunków wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w budynkach wielolokalowych. Aktualnie w Polsce nie ma regulacji ww. zakresie. Projekt rozporządzenia określa wszystkie koszty związane z rozliczeniem całkowitego kosztu zakupu ciepła w budynku wielolokalowym. Co ważne, określa również obowiązek stosowania w rozliczeniach kosztów ciepła przez właścicieli i zarządców budynków, współczynników wyrównawczych położenia lokalu w bryle budynku oraz ustanowienia maksymalnego oraz minimalnego kosztu zmiennego w przeliczeniu na m2 powierzchni lokali w przypadku stosowania w nich metody rozliczeń wykorzystującej wskazania podzielników kosztów ogrzewania.
Zastosowanie tych przepisów przez właścicieli i zarządców budynków pozwoli na uniknięcie nieprawidłowości polegających na obciążeniu właścicieli lokali kosztami ciepła znacząco przekraczającymi możliwości techniczne zamontowanych w nich grzejników poprzez zastosowanie maksymalnego kosztu zmiennego dla lokalu, a także uniknięcie sytuacji, w których lokale ogrzewane są jedynie ciepłem przenikającym przez przegrody budowlane poprzez zastosowanie minimalnego kosztu zmiennego zakupu ciepła dla lokalu. Uregulowanie ww. kwestii zapobiegnie niesprawiedliwemu obciążaniu kosztami zakupu ciepła lokatorów prawidłowo użytkujących centralne ogrzewanie.
3. Określenie zakresu udzielanych informacji dotyczących rozliczeń kosztów zakupu ciepła dla użytkowników lokali zaopatrywanych w energię cieplną, chłodniczą lub ciepłą wodę użytkową z centralnego źródła w budynkach wielolokalowych.
Obecnie to właściciele i zarządcy budynków samodzielnie określają zakres przekazywanych informacji dotyczących rozliczeń kosztów zakupu ciepła. Ujednolicenie przepisów prawa w tym zakresie będzie skutkowało większą transparentnością rachunków za ciepło oraz będzie impulsem do racjonalnego korzystania z ciepła przez lokatorów, poprzez udzielanie im kompleksowego zakresu informacji. Informacje te będą przekazywane nie rzadziej niż raz w roku oraz w przypadku stosowania metod rozliczeń z wykorzystaniem wskazań ciepłomierzy i podzielników kosztów ogrzewania, możliwości nieodpłatnego uzyskania informacji o zużyciu ciepła raz w miesiącu.
Właściciel lub zarządca budynku będzie miał obowiązek dostosować regulamin rozliczeń w terminie 12 miesięcy od dnia ogłoszenia rozporządzenia w przypadku, gdy zmiana wynikająca z niniejszego rozporządzenia dotyczy metod rozliczania kosztów zakupu ciepła lub zakresu informacji lub częstotliwości jej dostarczania. Wprowadzenie powyższego okresu jest niezbędne z powodu złożoności procesu dostosowania regulaminów rozliczeń, wymiany lub instalacji nowych urządzeń w lokalach przez właścicieli lub zarządców budynków.
Projekt rozporządzenia będzie wpływał bezpośrednio na właścicieli oraz zarządców budynków wielolokalowych, a także spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe w Polsce, poprzez nałożenie na nich obowiązku rozliczeń ciepła zgodnie z zasadami określonymi w rozporządzeniu.
Zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. poz. 2039 oraz z 2004 r. poz. 597) projekt rozporządzenia nie podlega procedurze notyfikacji.
Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.
Akt prawny
Projekt z dnia 17 sierpnia 2021 r.
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA KLIMATU I ŚRODOWISKA1) z dnia ………………….
w sprawie określenia szczegółowych warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, szczegółowych warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach
Na podstawie art. 45d ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 716, 868 i 1093) zarządza się, co następuje:
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) szczegółowe warunki ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania w
budynkach wielolokalowych ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, posiadających funkcję zdalnego odczytu;
2) szczegółowe warunki wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale mieszkalne i użytkowe w budynkach wielolokalowych;
3) zakres udzielanych informacji dotyczących rozliczeń kosztów zakupu ciepła dla użytkowników lokali zaopatrywanych w energię cieplną, chłodniczą lub ciepłą wodę użytkową z centralnego źródła w budynkach wielolokalowych.
§ 2. Użyte w rozporządzeniu określenia oznaczają:
1) koszty zakupu ciepła – całkowite koszty zakupu ciepła na cele centralnego ogrzewania
oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku wielolokalowym;
2) koszty stałe zakupu ciepła – opłaty na rzecz wytwórcy i dystrybutora za moc zamówioną dostarczonego ciepła do budynku wielolokalowego – w przypadku energii dostarczanej z sieci ciepłowniczej albo suma kosztów stałych eksploatacji własnego źródła ciepła w budynku wielolokalowym;
3) koszty zmienne zakupu ciepła niezależne od jego zużycia – koszty zużytej energii na ogrzewanie pomieszczeń wspólnego użytkowania w budynku wielolokalowym w okresie rozliczeniowym, niezależne od wskazań urządzeń służących do rozliczania ciepła w lokalach znajdujących się w tym budynku;
4) koszty zmienne zakupu ciepła zależne od jego zużycia – koszty zużytej energii na ogrzewanie poszczególnych lokali w budynku wielolokalowym w okresie rozliczeniowym obliczone na podstawie wskazań urządzeń służących do rozliczania ciepła w tych lokalach;
5) ciepła woda użytkowa – woda w instalacji wodociągowej, spełniająca wymagania dla wody pitnej, podgrzana do temperatury wynikającej z § 120 ust. 2 rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie (Dz. U. z 2019 r. poz. 1065 oraz z 2020 r. poz. 1608 i 2351);
6) centralne ogrzewanie – system służący do rozprowadzenia czynnika grzewczego z centralnego źródła ciepła w budynku lub grupie budynków do elementów grzejnych w celu zapewnienia temperatury wewnętrznej w pomieszczeniach;
7) grzejnik – urządzenie przekazujące otoczeniu ciepło za pomocą nośników ciepła będący elementem instalacji centralnego ogrzewania;
8) lokal – wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb wraz z pomieszczeniami pomocniczymi, służące zaspokajaniu potrzeb mieszkaniowych lub potrzeb innych niż mieszkaniowe;
9) okres rozliczeniowy – przedział czasu, na podstawie którego dokonywane są rozliczenia;
10) użytkownik lokalu – osoba zamieszkująca lub użytkująca dany lokal;
11) zużycie ciepła – ilość ciepła przekazanego z nośnika ciepła w celu utrzymania lub podwyższenia temperatury w danym pomieszczeniu.
§ 3. Ciepłomierze posiadające funkcję zdalnego odczytu stosuje się, w przypadku gdy instalacja centralnego ogrzewania w lokalu znajdującym się w budynku wielolokalowym posiada jednopunktowy układ zasilania w ciepło wszystkich grzejników znajdujących się w danym lokalu.
§ 4. Podzielniki posiadające funkcję zdalnego odczytu kosztów ogrzewania stosuje się, w przypadku gdy istniejący układ instalacji centralnego ogrzewania w budynku wielolokalowym charakteryzuje się wielopunktowym zasilaniem pojedynczego lokalu.
§ 5. Wodomierze do pomiaru ciepłej wody użytkowej posiadające funkcję zdalnego odczytu stosuje się do rozliczeń kosztów zakupu ciepła na przygotowanie ciepłej wody użytkowej, w przypadku gdy miejsce zainstalowania układu pomiarowo-rozliczeniowego służącego do rozliczeń kosztów zakupu ciepła na podgrzanie wody użytkowej jest wspólne dla dwóch lub więcej budynków wielolokalowych albo dwóch lub więcej grup lokali lub lokali.
§ 6. Stosowanie ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania lub wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej stosowanych do rozliczeń kosztów zakupu ciepła na przygotowanie ciepłej wody użytkowej, posiadających funkcję zdalnego odczytu, uznaje się za nieopłacalne w przypadku wystąpienia co najmniej jednego z następujących warunków:
1) koszt montażu ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania lub wodomierzy przekracza 1% opłat na fundusz remontowy dla budynku w ujęciu rocznym;
2) koszt eksploatacji zamontowanych ciepłomierzy, podzielników kosztów ciepła lub wodomierzy przekracza 1% całkowitych kosztów eksploatacji budynku w ujęciu rocznym;
3) budynek nie został poddany termomodernizacji i ilość ciepła dostarczonego do budynku wielolokalowego w ciągu kolejnych 12 miesięcy w odniesieniu do m3 ogrzewanej kubatury budynku lub m3 przygotowania ciepłej wody użytkowej przekracza wartości, o których mowa w art. 45a ust. 13 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne;
4) występuje brak możliwości regulacji dostarczonego ciepła przez zawory na grzejnikach usytuowanych w lokalach znajdujących się w budynkach wielolokalowych;
5) występuje brak możliwości korzystania z węzłów umożliwiających zminimalizowanie strat ciepła wynikających z transportu nośnika zewnętrzną instalacją odbiorczą.
§ 7. W przypadku gdy stosowanie ciepłomierzy lub podzielników kosztów ogrzewania jest nieopłacalne, do rozliczeń kosztów zakupu ciepła pomiędzy użytkownikami lokali można stosować metody uwzględniające powierzchnię lub kubaturę lokali.
§ 8.
1. W budynkach wielolokalowych, w których użytkownicy lokali korzystają ze wspólnej instalacji centralnego ogrzewania, indywidualne koszty ogrzewania poszczególnych lokali ustala się na drodze podziału kosztów ogrzewania całego budynku.
2. Indywidualne koszty ogrzewania w poszczególnych lokalach znajdujących się w budynku wielolokalowym powinny zostać ustalone w taki sposób, aby część zmienna zależna od zużycia ciepła była proporcjonalna do ilości ciepła dostarczonego do poszczególnych lokali.
§ 9. Koszty stałe zakupu ciepła rozlicza się na podstawie:
1) kosztów stałych ogrzewania rozliczanych na podstawie powierzchni lub kubatury poszczególnych lokali;
2) kosztów stałych ciepłej wody użytkowej rozliczanych na podstawie liczby lokali w budynku lub powierzchni lokali.
§10. Całkowity koszt zmienny zakupu ciepła dostarczonego na potrzeby ogrzewania
budynku dzielony jest na koszt zmienny zakupu ciepła niezależny od jego zużycia, rozliczany na podstawie kubatury lub powierzchni użytkowej lokali oraz koszt zmienny zakupu ciepła zależny od jego zużycia, rozliczany na podstawie wskazań ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania lub obliczony na podstawie powierzchni lub kubatury lokali.
§ 11. Całkowite koszty zakupu ciepła dostarczonego na potrzeby przygotowania ciepłej wody użytkowej w budynku dzieli się na koszty jej przygotowania, uwzględniając liczbę lokali w budynku lub powierzchnię tych lokali oraz koszty związane ze zużyciem ciepłej wody użytkowej rozliczane na podstawie wskazań wodomierzy do pomiaru ciepłej wody w lokalach lub według liczby osób stale zamieszkujących w lokalu.
§12.
1. Przy rozliczeniach kosztów zmiennych zależnych od wskazań ciepłomierzy i podzielników kosztów właściciel lub zarządca budynku określa współczynniki wyrównawcze położenia lokalu w bryle budynku i uwzględnia je w przyjętych rozliczeniach.
2. Współczynniki wyrównawcze położenia lokali, o których mowa w ust. 1, służą do skorygowania kosztów zmiennych zakupu ciepła zależnych od jego zużycia przy uwzględnieniu zapotrzebowania ciepła do ogrzewania lokalu w taki sposób, aby dla danych warunków zewnętrznych, projektowych temperatur i wentylacji, koszty ogrzewania 1m2 powierzchni lokalu były jednakowe we wszystkich lokalach w budynku.
§13.
1 W przypadku kosztów zmiennych zakupu ciepła zależnych od jego zużycia, rozliczanych na podstawie wskazań podzielników kosztów ogrzewania, należy wyznaczyć dla każdego sezonu grzewczego:
1) maksymalny koszt zmienny w przeliczeniu na m2 powierzchni lokali użytkowanych w budynku wielolokalowym;
Akt prawny
2) minimalny koszt zmienny w przeliczeniu na m2 powierzchni lokali użytkowanych w budynku wielolokalowym.
2. Przy wyliczaniu kosztów zmiennych zakupu ciepła zależnych od jego zużycia
uwzględnia się zamówioną moc cieplną dla budynku, koszt ciepła, okres rozliczeniowy w sezonie grzewczym oraz średnią temperaturę zewnętrzną w okresie grzewczym.
§ 14. Koszt zamienny zakupu ciepła zależny od jego zużycia dla każdego lokalu znajdującego się w budynku wielolokalowym powinien być:
1) mniejszy lub równy od iloczynu powierzchni lokalu oraz kosztu, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 1, z uwzględnieniem współczynników wyrównawczych położenia lokalu w bryle budynku;
2) większy lub równy od iloczynu powierzchni lokali oraz kosztu, o którym mowa w § 13 ust. 1 pkt 2, z uwzględnieniem współczynników wyrównawczych położenia lokalu w bryle budynku.
§ 15. Zakres przekazywanych dla użytkowników lokali informacji o rozliczeniach kosztów zakupu ciepła dla użytkowników lokali zaopatrywanych w energię cieplną, chłodniczą lub ciepłą wodę użytkową z centralnego źródła w budynku wielolokalowym, o której mowa w art. 45c ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne zawiera:
1) dla rozliczeń przy wykorzystaniu wskazań ciepłomierzy:
a) dla całej nieruchomości:
– ilość pobranego ciepła na potrzeby centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej w nieruchomości,
– ilość zarejestrowanego ciepła przez ciepłomierze lokalowe w nieruchomości,
– powierzchnię użytkową nieruchomości,
– ilość pobranego ciepła przypadająca na 1 m2 powierzchni lokali,
– koszt pobranego ciepła w rozbiciu na koszty ogrzewania i koszty przygotowania ciepłej wody użytkowej,
– koszty zmienne zakupu ciepła wynikające z ilości pobranego ciepła;
b) dla lokalu:
– ilość zarejestrowanego przez ciepłomierz ciepła,
– ilość zarejestrowanego przez ciepłomierz ciepła skorygowaną przez
współczynnik wyrównawczy,
– wielkość wniesionych zaliczek na poczet kosztów centralnego ogrzewania,
