Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /OSZ/ rozpatrzyła informację Ministra Klimatu i Środowiska na temat funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi (opłaty, plastic tax, ewentualne wprowadzenie kaucji za butelki plastikowe, składowanie odpadów, w tym niebezpiecznych).
Informację przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska – Jacek Ozdoba.
Odpady komunalne są to odpady wytwarzane w gospodarstwach domowych z wyłączeniem pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz odpady wytwarzane w handlu detalicznym i usługach, przedsiębiorstwach, budynkach biurowych i instytucjach edukacyjnych oraz opieki medycznej i administracji publicznej, jednostkach wojskowych o charakterze i składzie podobnym do odpadów wytwarzanych w gospodarstwach domowych.
Jednym ze środków do osiągnięcia celów gospodarki odpadami, w tym stworzenia zintegrowanej i wystarczającej sieci instalacji do odzysku i unieszkodliwiania odpadów, są plany gospodarki odpadami. Zgodnie z ustawą o odpadach plany gospodarki odpadami są opracowywane na poziomie krajowym i na poziomie wojewódzkim. Wojewódzki plan gospodarki odpadami powinien być zgodny z krajowym planem gospodarki odpadami i służyć realizacji zawartych w nim celów. Wojewódzki plan gospodarki odpadami przygotowuje zarząd województwa. Marszałek Województwa po dokonanej analizie stanu gospodarki odpadami na obszarze województwa planuje działania, tak aby zapewnić racjonalne zagospodarowanie odpadów.
W 2011 r. 70% zebranych odpadów zostało przekazanych do składowania, natomiast w 2017 r. było to już tylko 41%. Ponadto obserwuje się polepszenie sytuacji dotyczącej „dzikich wysypisk” – w 2010 było ich 3875, w 2019 – 1868.
Należy zauważyć, że w Polsce ważnym elementem systemu zbierania odpadów komunalnych są punkty selektywnego zbierania odpadów komunalnych (PSZOK), w których mieszkańcy mogą oddać odpady problemowe, np. odpady niebezpieczne, zużyty sprzęt elektryczny, meble, odpady budowlano-remontowe czy np. zużyte opony. Gminy są zobowiązane utworzyć co najmniej jeden stacjonarny punkt selektywnego zbierania odpadów komunalnych, samodzielnie lub wspólnie z inną gminą lub gminami. Tak więc jeden PSZOK może obsługiwać kilka gmin.
Problem wzrostu opłat ma charakter systemowy, a kluczowym elementem są koszty zagospodarowania odpadów (cena przyjęcia do instalacji) oraz zwiększenie ilości odpadów.
Planowane jest przyjęcie przepisów regulujących wprowadzenie systemu kaucyjnego, który obejmie obszar całego kraju. Przez system kaucyjny należy rozumieć system, w którym przy sprzedaży produktów w opakowaniach pobierana jest opłata, która jest zwracana w momencie zwrotu opakowań lub odpadów opakowaniowych bez konieczności okazania paragonu potwierdzającego wcześniejsze uiszczenie kaucji.
Przepisy projektowanej ustawy zakładają, że przedsiębiorcy wprowadzający napoje w opakowaniach objętych systemem kaucyjnym będą obowiązani do zapewnienia poziomów selektywnego zbierania opakowań lub odpadów opakowaniowych powstałych z tych opakowań. W przypadku nieosiągnięcia wymaganych poziomów wprowadzający będą ponosili opłatę produktową.
