Podczas 24. posiedzenia Sejmu posłowie uchwalili m.in. specustawę mającą złagodzić skutki ekonomiczne wystąpienia afrykańskiego pomoru świń (ASF) oraz nowe przepisy w zakresie zawierania umów koncesji na roboty budowlane lub usługi.
Na początku obrad posłowie przeprowadzili dyskusję, a następnie w drodze głosowania odrzucili wniosek grupy posłów KP Platforma Obywatelska o odwołanie marszałka Sejmu Marka Kuchcińskiego z zajmowanej przez niego funkcji.
Podczas 24. posiedzenia Sejmu posłowie uchwalili ustawę o usługach zaufania oraz identyfikacji elektronicznej. Przyjęcie nowych przepisów stanowi pierwszy etap prac w zakresie przygotowania do stosowania unijnego rozporządzenia w sprawie identyfikacji elektronicznej i usług zaufania w odniesieniu do transakcji elektronicznych na rynku wewnętrznym. Tzw. rozporządzenie eIDAS m.in. umożliwi wzajemne uznawanie środków identyfikacji elektronicznej, zwłaszcza przez instytucje sektora publicznego. Rozporządzenie znacznie poszerza katalog usług zaufania i zobowiązuje do ustanowienia nadzoru nad kwalifikowanymi i niekwalifikowanymi usługami zaufania. Ustawa m.in. przewiduje, że organem nadzoru nad przestrzeganiem przepisów o usługach zaufania będzie Minister Cyfryzacji. Nadzór będzie dotyczył kwalifikowanych i niekwalifikowanych usług zaufania. Unijne rozporządzenie wprowadza również mechanizm notyfikacji „identyfikacji elektronicznej” dla potrzeb realizacji usług online. Posiadacz środka identyfikacji elektronicznej, który wydano mu w jednym kraju członkowskim, będzie mógł skorzystać z publicznych usług online w innym kraju UE. Prace nad ustawą będą kontynuowane w Senacie.
Sejm uchwalił także ustawę o umowie koncesji na roboty budowlane lub usługi. Określa ona zasady i tryb zawierania takich umów , przysługujące wykonawcom i innym podmiotom środki ochrony prawnej oraz organ właściwy w tych sprawach. Przyjęta przez posłów ustawa wdraża przepisy unijne – tzw. dyrektywę koncesyjną z 2014 r., która ma na celu ograniczenie niepewności prawnej przy zawieraniu umów koncesji oraz ułatwienie realizacji projektów w formule partnerstwa publiczno-prywatnego w obszarach infrastruktury i usług strategicznych (przy jednoczesnym zapewnieniu najlepszego stosunku jakości do ceny). Przepisy ustawy będą stosowane do umów, których wartość jest równa lub przekracza równowartość 30 tys. euro. Ustawa zakłada również szeroki katalog możliwych zmian umowy (m.in. tzw. prawo interwencji) Ograniczony będzie też czas trwania umów koncesji – będą one mogły być zawarte na okres dłuższy niż 5 lat tylko wtedy, gdy koncesjonariusz nie będzie w stanie wcześniej odzyskać swoich nakładów. Ma to wyeliminować ograniczenia w dostępie do rynku i tym samym zwiększyć konkurencję. Odwołanie od decyzji zamawiającego będzie rozpatrywała Krajowa Izba Odwoławcza. Na orzeczenia KIO będzie można też wnieść skargę do sądu okręgowego. Ponadto zamawiający będą mogli zastrzec w ogłoszeniu, że o zawarcie umowy mogą ubiegać się wyłącznie zakłady pracy chronionej lub wykonawcy, których statutowym celem jest społeczna i zawodowa integracja osób niepełnosprawnych. Ustawa rozszerza też stosowanie przepisów o umowach koncesji o zamawiających sektorowych (m.in. podmioty zajmujące się wydobywaniem gazu i węgla oraz produkujące i dystrybuujące energię elektryczną). Teraz ustawą zajmie się Senat.
Posłowie zdecydowali też o ostatecznym brzmieniu nowelizacji ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawy o pomocy społecznej oraz ustawy o zmianie ustawy o samorządzie gminnym oraz niektórych innych ustaw. Ma ona wyeliminować niekorzystne rozwiązania dotyczące funkcjonowania jednostek zajmujących się wspieraniem rodziny, systemem pieczy zastępczej oraz pomocą społeczną. Chodzi w szczególności o możliwość łączenia placówek opiekuńczo-wychowawczych z ośrodkami pomocy społecznej i umiejscawiania ich w jednym budynku i na jednym terenie. Nowe przepisy zmierzają też do zapewniania tym jednostkom – w sposób bardziej racjonalny – wspólnej obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej. Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.
Izba zakończyła również parlamentarne prace nad ustawą o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowanych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego. Ustawa wprowadza od 1 stycznia 2017 r. obowiązkową centralizację rozliczeń w jednostkach samorządu terytorialnego w zakresie podatku VAT. Do końca 2016 r. nie będą jednak kwestionowane rozliczenia dokonywane przez samorządy z zastosowaniem dotychczasowego modelu. Nowe przepisy zostały uchwalone w związku z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 29 września 2015 r., który stwierdził, że jednostki budżetowe nie posiadają odrębności podatkowej na gruncie przepisów o VAT. Oznacza to, że gmina, jako podatnik VAT, będzie zobowiązana do rozliczania także czynności dokonywanych przez jej zakłady i jednostki budżetowe. Ustawa trafi teraz do podpisu prezydenta.
Do podpisu prezydenta Sejm skierował przyjętą w ostatecznym kształcie nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, obniżającą CIT dla małych firm z 19 na 15 proc. Zgodnie z nowymi przepisami od 1 stycznia 2017 r. zmniejszoną stawkę podatkową płacić będą firmy, których roczny obrót nie przekracza 1,2 mln euro. Rozwiązanie to będzie również dotyczyć podatników rozpoczynających działalność. Preferencyjną stawką podatku nie zostaną objęte podatkowe grupy kapitałowe. Według szacunków – z obniżonej 15-procentowej stawki podatku dochodowego od osób prawnych będzie mogło skorzystać ok. 90 proc. podatników CIT, czyli blisko 400 tys. firm. Celem regulacji jest wsparcie podatników, dla których utrudnienia w pozyskiwaniu kapitału na inwestycje czy zaburzone warunki konkurencji stanowią główną barierę w prowadzeniu lub rozwijaniu przedsiębiorstwa. Nowelizacja realizuje obietnicę złożoną przez premier Beatę Szydło w exposé.
Sejm zakończył też parlamentarne prace nad nowelizacją ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego. Nowelizacja wydłuża o 5 lat, do 31 grudnia 2020 r., termin, w którym zakładający lotnisko, zarządzający lotniskiem oraz Polska Agencja Żeglugi Powietrznej będzie mogła korzystać z rozwiązań przewidzianych w tzw. specustawie lotniskowej, czyli ustawie z 12 lutego 2009 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego. Specustawa lotniskowa określa zasady i warunki przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie lotnisk użytku publicznego, zasady nabywania nieruchomości pod takie inwestycje oraz organy, które są właściwe w tych sprawach. Ustawa zostanie teraz przekazana prezydentowi do podpisu.
Sejm uchwalił też ustawę o szczególnych rozwiązaniach związanych z wystąpieniem afrykańskiego pomoru świń na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Zakłada ona wykup zdrowych świń od rolników ze strefy ochronnej ASF (tych, którzy nie mogą sprzedać świń w rynkowych warunkach) i przerobienie mięsa z tych świń na konserwy. Ustawa przewiduje, że świnie byłyby skupowane przez zakłady przetwórcze po cenie nie niższej niż średnia rynkowa w regionie. Przed ubojem byłyby dwukrotnie badane na obecność ASF. Mięso ze zdrowych zwierząt byłoby przetwarzane w procesie obróbki cieplnej w wysokiej temperaturze. Wytworzona tak żywność będzie najwyższej jakości, a konserwy będą mogły kupić bez przetargu jednostki finansów publicznych na cele związane z ich działalnością, np. dla wojska lub na cele charytatywne. Produkty te znajdą się również w sprzedaży rynkowej. Mięso zdrowych świń, pochodzących z obszarów objętych ograniczeniami w związku z ASF może być przetwarzane i spożywane przez ludzi bez jakiegokolwiek ryzyka – obowiązujące przy zwalczaniu wirusa restrykcyjne wymagania weterynaryjne są bezwzględnie wypełniane przy produkcji i wprowadzaniu na rynek żywności, którą wyprodukowano ze zdrowych zwierząt pochodzących z takich obszarów. Teraz ustawą zajmie się Senat.
Na 24. posiedzeniu Sejm przyjął również informację Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o bieżącej sytuacji na podstawowych rynkach rolnych, uzgodnieniach Rady UE do spraw Rolnictwa i Rybołówstwa dotyczących sytuacji na rynkach rolnych oraz planowanych środkach wsparcia i programie rozwoju głównych rynków rolnych w Polsce na lata 2016-2020.
W pierwszym czytaniu Sejm pracował nad wniesionym przez grupę posłów KP Prawo i Sprawiedliwość projektem zmian w ustawie o działach administracji rządowej (druk nr 750). Ma on na celu stworzenie ministrom właściwym do spraw gospodarki morskiej, rybołówstwa oraz żeglugi śródlądowej instrumentów prawnych niezbędnych do prawidłowego wykonywania powierzonych im zadań. Chodzi o prowadzenie spójnej polityki w zakresie gospodarki morskiej, rybołówstwa oraz żeglugi śródlądowej. Wnioskodawcy proponują redystrybucję kompetencji organów administracji publicznej pomiędzy działami administracji rządowej poprzez zmianę 29 ustaw. Proponowane rozwiązania zmierzają w szczególności do rozszerzenia uprawnień ministra właściwego ds. żeglugi śródlądowej. Projekt uzasadnił poseł Marcin Horała. Projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.
Sejm zapoznał się też z Informacją o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich w 2015 r. oraz o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela (druk nr 580). Zgodnie z tym dokumentem w ubiegłym roku do RPO skierowano ogółem 57 627 wniosków. Ponadto pracownicy Biura Rzecznika przyjęli 5 656 osób, zaś w ramach działającej w Biurze Rzecznika bezpłatnej infolinii przeprowadzili rozmowy telefoniczne z 38 074 osobami, udzielając porad i wyjaśnień. W okresie objętym informacją Rzecznik skierował 21 wniosków do Trybunału Konstytucyjnego, przystąpił do 12 postępowań wszczętych skargą konstytucyjną, a także do 5 postępowań zainicjowanych pytaniem prawnym sądu oraz do 4 postępowań wszczętych w wyniku wniosku innych podmiotów. Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka zapoznała się z dokumentem 5 września br. Podczas obrad plenarnych Informację przedstawił Rzecznik Praw Obywatelskich Adam Bodnar. Sprawozdanie komisji przedstawił natomiast poseł Krzysztof Lipiec.
Ponadto Sejm zapoznał się z Informacją z działalności Krajowej Rady Sądownictwa w 2015 r., którą przedstawił przewodniczący KRS Dariusz Zawistowski. Dokument przedstawia m.in. najważniejsze zadania i priorytetowe cele KRS w okresie sprawozdawczym. Omówiona została też np. działalność KRS w sprawach z zakresu odpowiedzialności dyscyplinarnej sędziów oraz etyki zawodowej. W dokumencie zostało też przedstawione m.in. rozpatrywanie przez Radę skarg, wniosków i petycji oraz działalność Rady na arenie międzynarodowej. W ramach wypełniania konstytucyjnego obowiązku przedstawiania prezydentowi propozycji nominacji sędziowskich, Rada rozpatrzyła 4952 zgłoszenia do pełnienia urzędu na stanowisku sędziego, które pochodziły od 1949 osób. Rada przedstawiła Prezydentowi RP wnioski o powołanie 516 osób. Zgodnie z ustawowymi kompetencjami Krajowa Rada Sądownictwa zaopiniowała w 2015 r. łącznie 216 projektów aktów normatywnych. Rozpatrując wniesione odwołania od wyroków sądów dyscyplinarnych Rada podjęła 12 uchwał. Do Rady w 2015 r. wpłynęło 1211 skarg i wniosków oraz 15 spraw anonimowych. Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka zapoznała się z dokumentem 5 września br. Sprawozdanie komisji przedstawił na posiedzeniu Sejmu poseł Daniel Milewski.
Podczas 24. posiedzenia Sejmu posłowie wysłuchali ponadto informacji rządu w sprawie dramatycznej sytuacji w polskim rolnictwie spowodowanej spadkiem cen artykułów rolno-spożywczych oraz rozprzestrzenianiem się wirusa ASF. O jej przedstawienie wnioskował KP Polskie Stronnictwo Ludowe. Informację przedstawił sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Jacek Bogucki.
Przedstawiciele rządu odpowiadali na pytania poselskie w sprawie m.in. przebiegu Światowych Dni Młodzieży w Krakowie oraz skali prowadzonych obecnie inwestycji drogowych. Poselskie pytania dotyczyły też m.in. informacji ministerstwa i śledztwa prokuratorskiego dotyczącego poboru danych z bazy PESEL.
