Nadmorska gmina Choczewo została wybrana jako preferowane miejsce, w którym powstanie pierwsza w Polsce elektrownia jądrowa. Lokalizację nazwaną „Lubiatowo-Kopalino” wskazano na podstawie prowadzonych od 2017 roku bezprecedensowych w skali Polski bardzo szczegółowych badań środowiskowych i lokalizacyjnych, które wykazały, że spełnia ona wszystkie wymagania środowiskowe stawiane tego typu obiektom i jest bezpieczna dla mieszkańców. Polskie Elektrownie Jądrowe będą się teraz ubiegać o uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych.
– Działamy zgodnie z planem i wybór lokalizacji jest tego potwierdzeniem. Polska potrzebuje energetyki jądrowej, a wybudowanie pierwszej elektrowni tego typu w Polsce jest istotne dla całego kraju zarówno pod kątem transformacji energetycznej, jak i bezpieczeństwa dostaw energii – oceniła Anna Moskwa, Minister Klimatu i Środowiska.
– Polska dąży do dywersyfikacji swojego miksu energetycznego, a wskazanie preferowanej lokalizacji pierwszej elektrowni jądrowej jest tego dowodem. Wykorzystanie tego bezpiecznego, zeroemisyjnego i stabilnego źródła wytwarzania energii, jakim jest energia jądrowa, zapowiadaliśmy od początku i potwierdziliśmy w strategicznych dokumentach m. in. w Polityce Energetycznej Polski do 2040 roku i Programie Polskiej Energetyki Jądrowej – powiedział Piotr Naimski, Pełnomocnik Rządu ds. Strategicznej Infrastruktury Energetycznej.
– Zależy nam na tym, by cały proces inwestycyjny w projekcie pierwszej elektrowni jądrowej w Polsce był od samego początku prowadzony w sposób transparentny, odpowiedzialny i z zachowaniem najwyższych standardów. Dlatego wieloletnia i kompleksowa analiza lokalizacji, w których ta elektrownia mogłaby powstać, była dla Spółki w ostatnich latach priorytetem. W badania i opracowywanie ich wyników zaangażowani byli eksperci z najróżniejszych dziedzin i dzisiaj, gdy te wyniki znamy, z satysfakcją ale też pełną odpowiedzialnością i świadomością nowego rozdziału współpracy ze społecznością lokalną, ogłaszamy wybraną przez nas lokalizację „Lubiatowo-Kopalino” – mówi Tomasz Stępień, Prezes Zarządu Polskich Elektrowni Jądrowych.
Wyniki analiz zostały umieszczone w Raporcie o oddziaływaniu inwestycji na środowisko. Przygotowany przez Polskie Elektrownie Jądrowe dokument jest pierwszym tego typu opracowaniem w Polsce sporządzonym dla elektrowni jądrowej. W pracach nad nim inwestor wspierany był zarówno przez dedykowany zespół jednej z najbardziej doświadczonych na świecie firm w sektorze jądrowym – Jacobs Clean Energy Limited – pełniącej rolę Doradcy Technicznego, jak i przez polskie ośrodki naukowe oraz szerokie grono specjalistów posiadających doświadczenie w przygotowywaniu raportów środowiskowych dla dużych inwestycji infrastrukturalnych.
Prace merytoryczne nad Raportem zostały już zakończone. Zmieniające się obecnie otoczenie legislacyjne wymaga jednak odwzorowania w przygotowanym dokumencie. Przepisy, na podstawie których w 2015 roku rozpoczęło się postępowanie dotyczące wydania decyzji środowiskowej dla elektrowni ulegały od tego czasu licznym zmianom, w tym wdrażającym regulacje przyjęte na poziomie europejskim. Zaktualizowanie stanu prawnego przez ustawodawcę umożliwi kontynuowanie procedury środowiskowej w zgodzie z obecnie obowiązującymi regułami postępowania. Dlatego też Raport zostanie ukończony i złożony Generalnemu Dyrektorowi Ochrony Środowiska w I kwartale przyszłego roku, po wejściu w życie znowelizowanych przepisów.
Badania, które poprzedziły wybór preferowanej lokalizacji, zostały zrealizowane na niespotykaną dotąd w Polsce skalę. Wskazują one z jednej strony w jaki sposób elektrownia jądrowa będzie oddziaływać na otaczające ją środowisko i zdrowie ludzi, a z drugiej jak uwarunkowania środowiskowe mogą wpływać na bezpieczeństwo funkcjonowania samej elektrowni. Na początku procesu wyboru lokalizacji rozpatrywano aż 92 potencjalne miejsca. Analizy uwzględniły m.in. takie czynniki jak właściwości terenu, dostępność wody chłodzącej, położenie względem terenów objętych formami ochrony przyrody, w tym obszarów Natura 2000 oraz obecne i możliwe do rozbudowy elementy infrastruktury jak na przykład sieci energetyczne, drogowe czy kolejowe. Wyniki analiz potwierdziły sprzyjające warunki do wybudowania elektrowni jądrowej w województwie pomorskim.
Po zawężeniu potencjalnych lokalizacji do Pomorza, dwie z nich – Żarnowiec oraz Lubiatowo-Kopalino – poddano jeszcze bardziej szczegółowym badaniom o tożsamym zakresie, których efekty zamieszczono w Raporcie o oddziaływaniu na środowisko. Potwierdziły one, że lokalizacja „Lubiatowo-Kopalino” jest wariantem najkorzystniejszym dla środowiska i bezpiecznym dla ludzi.
Wybór preferowanej lokalizacji nie oznacza finalnej zgody na realizację inwestycji w takim wariancie. Polskie Elektrownie Jądrowe będą się teraz ubiegać o uzyskanie niezbędnych decyzji administracyjnych dla umiejscowienia przyszłej elektrowni, w szczególności decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz decyzji lokalizacyjnej.
Według ostatnich badań Ministerstwa Klimatu i Środowiska w tym roku zanotowano rekordowe wysokie poparcie dla budowy elektrowni jądrowej w Polsce – popiera ją 74% Polaków. Spółka Polskie Elektrownie Jądrowe od lat bada też poziom poparcia dla energetyki jądrowej wśród lokalnej społeczności. Wyniki ostatniej kampanii badawczej, realizowanej w październiku 2021 r. przez niezależny ośrodek badawczy PBS, pokazały, że 63% ankietowanych mieszkańców gmin lokalizacyjnych analizowanych wariantów (Choczewo, Gniewino, Krokowa) popiera decyzję o planie budowy elektrowni jądrowej w ich bezpośrednim sąsiedztwie.