O wprowadzeniu rozwiązań ułatwiających polubowne rozstrzyganie sporów między konsumentami a przedsiębiorcami zdecydował Sejm w ostatnim dniu 26. posiedzenia Sejmu. Izba zakończyła też parlamentarne prace nad drugą specustawą, która ma usprawnić zwalczanie ASF. Dziś także posłowie rozstrzygnęli m.in. w sprawie dalszych losów projektów zmieniających prawo aborcyjne. Sejm podjął również uchwałę w sprawie uczczenia 40. rocznicy powstania Komitetu Obrony Robotników – więcej informacji w oddzielnym komunikacie.
Sejm uchwalił ustawę o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Wynika ona z konieczności wdrożenia do polskiego prawa dyrektywy w sprawie alternatywnych metod rozstrzygania sporów konsumenckich (tzw. dyrektywy ADR, ang. Alternative Dispute Resolution) i rozporządzenia w sprawie internetowego rozstrzygania sporów konsumenckich (tzw. rozporządzenia ODR, ang. Online Dispute Resolution). Celem pakietu ADR/ODR jest umożliwienie konsumentom składania wniosków o rozstrzyganie sporów z przedsiębiorcami do podmiotów oferujących niezależne, bezstronne, przejrzyste, skuteczne oraz szybkie metody ich alternatywnego rozwiązywania. Dyrektywa ADR zakłada stworzenie w państwach UE jednolitego systemu pozasądowego rozstrzygania sporów obejmującego zaistniałe na rynku unijnym spory między konsumentem a przedsiębiorcą, wynikające z umów sprzedaży rzeczy lub świadczenia usług, w tym umów zawartych przez internet i umów transgranicznych. Model systemu ADR zawarty w ustawie obejmuje: podmioty ADR utworzone przez przedsiębiorców danej branży oraz podmioty publiczne ADR działające przy lub w strukturach Urzędów: Komunikacji Elektronicznej, Regulacji Energetyki, Transportu Kolejowego, Komisji Nadzoru Finansowego, Rzecznika Finansowego. W systemie ADR będzie też Inspekcja Handlowa – w jej zakres działania wejdą sprawy, dla których nie został utworzony właściwy ADR sektorowy. Podmiotem ADR może być każdy podmiot, który przejdzie pomyślnie procedurę wpisu do rejestru podmiotów uprawnionych do pozasądowego rozwiązywania sporów konsumenckich i zostanie notyfikowany Komisji Europejskiej. Ustawa określa zasady postępowania ADR dotyczące rozwiązywania sporów konsumenckich między przedsiębiorcą a konsumentem na drodze pozasądowej. Postępowanie to ma być wykorzystywane do rozpatrzenia sporu, który w toku negocjacji między stronami, w związku ze złożoną przez konsumenta reklamacją – nie zakończył się porozumieniem. Postępowanie obejmuje spory o charakterze krajowym i transgranicznym, dotyczące zobowiązań umownych w zakresie umów sprzedaży lub umów o świadczenie usług. Ustawa ma być stosowana do rozwiązywania sporów konsumenckich między konsumentem mającym miejsce zamieszkania w państwie członkowskim UE a przedsiębiorcą z siedzibą w Polsce. Według ustawy, postępowanie ma być dla konsumentów nieodpłatne. Podmioty ADR mogą przewidzieć opłaty, ale ich wysokość nie może utrudniać dostępu do postępowania. Nie wyklucza się też konieczności uiszczenia opłat w toku załatwiania sporu (np. koszty powołania biegłego). Nad ustawą będzie teraz pracować Senat.
Kolejną decyzją Sejmu było uchwalenie ustawy o ratyfikacji Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Białorusi o współpracy w dziedzinie zapobiegania katastrofom, klęskom żywiołowym, innym poważnym wypadkom oraz usuwania ich następstw, podpisanej w Białymstoku dnia 23 kwietnia 2015 r. W ustawie Sejm upoważnił Prezydenta do ratyfikowania tej umowy. W umowie uregulowane zostały zasady dwustronnej współpracy – dobrowolnego udzielania pomocy w tzw. sytuacjach nadzwyczajnych jak np. katastrofy czy klęski żywiołowe. Umowa ma na celu ułatwić współdziałanie służb ratowniczych, głównie straży pożarnej. Polsko-białoruska współpraca obejmie też wymianę informacji w sprawach, które niosą ryzyko wystąpienia niebezpiecznych zdarzeń. Umowa zawiera też regulacje dotyczące odszkodowań związanych z udzielaniem i przyjmowaniem pomocy ratowniczej. Następnie ustawa ratyfikacyjna będzie rozpatrywana w Senacie.
Izba wyraziła również ustawową zgodę na ratyfikację Poprawek z 2014 r. do Konwencji o pracy na morzu, przyjętej dnia 23 lutego 2006 r. w Genewie, zatwierdzonych w dniu 11 czerwca 2014 r. w Genewie przez Konferencję Ogólną Międzynarodowej Organizacji Pracy. Poprawki dotyczą m.in. odpowiedzialności armatorów. Chodzi o stworzenie systemu zabezpieczenia finansowego, który będzie pomagał marynarzom na wypadek tzw. porzucenia. System taki wyrównywałby np. zaległe płace i inne świadczenia. Ustawa ratyfikacyjna będzie teraz przedmiotem prac Senatu.
W ostatecznym brzmieniu Sejm uchwalił ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych. To kolejna specustawa, która ma pomóc w walce z afrykańskim pomorem świń. Ustawa m.in. wprowadza nowe obowiązki dla posiadaczy zwierząt oraz umożliwia Inspekcji Weterynaryjnej nakładanie dodatkowych nakazów, zakazów i ograniczeń w związku ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt. Inspekcja będzie mogła lepiej identyfikować podmioty prowadzące działalność nadzorowaną (np. gospodarstwa, targowiska, punkty skupu zwierząt) – do rejestru takich podmiotów włączony zostanie numer ewidencyjny PESEL albo numer identyfikacyjny REGON. Do systemu identyfikacji i rejestracji zwierząt wejdą wszystkie podmioty, które prowadzą działalność nadzorowaną (organizacja targów, wystaw, pokazów lub konkursów zwierząt), a także obrót zwierzętami (z wyjątkiem obrotu w ramach działalności rolniczej). Dzięki temu zwiększy się możliwość śledzenia przemieszczania się zwierząt od gospodarstwa ich urodzenia do miejsca ich śmierci, co ma szczególne znaczenie w walce z ASF. Aby skutecznie egzekwować przestrzeganie przez posiadaczy zwierząt nakazów i zakazów związanych ze zwalczaniem chorób zakaźnych zwierząt Inspekcja Weterynaryjna będzie mogła m.in. nakazać usunięcie stwierdzonych uchybień w określonym terminie albo nakazać zabicie lub ubój określonych gatunków zwierząt. Ustawa umożliwia też m.in. nakazanie posiadaczowi zwierząt podjęcie określonych działań, aby zabezpieczyć gospodarstwo przed przenikaniem chorób zakaźnych. Pozwoli to powiatowemu lekarzowi weterynarii na wprowadzenie dodatkowych zabezpieczeń w gospodarstwie, takich jak np. nakaz budowy ogrodzenia. Umożliwiono także nakazanie uboju lub zabicia zwierząt wrażliwych na daną chorobę zakaźną, znajdujących się na obszarze zapowietrzonym lub zagrożonym. Ponadto ustawa przewiduje, że możliwe będzie zabicie lub poddanie ubojowi zwierząt gospodarskich w celu ograniczenia ich populacji w gospodarstwie. Chodzi o sytuację, gdy np. wskutek zakazów przemieszczania zwierząt (m.in. świń), zwierzęta te nie mogą być nadal utrzymywane przez ich właściciela ze względu na np. zbyt duży przyrost masy. Zabicie lub ubój zwierząt będzie następował na podstawie decyzji powiatowego lekarza weterynarii. Za zwierzęta gospodarskie zabite lub poddane ubojowi będzie przysługiwało odszkodowanie z budżetu państwa. Zgodnie z ustawą, powiatowy lekarz weterynarii będzie mógł też nakazać dzierżawcom lub zarządcom obwodów łowieckich albo Polskiemu Związkowi Łowieckiemu przeprowadzenie odstrzału sanitarnego dzikich zwierząt. Za wykonanie odstrzału będzie przysługiwał zwrot kosztów w formie ryczałtu. Wprowadzono również m.in. obowiązek oznakowania świń w terminie 30 dni od dnia ich urodzenia i zgłaszania tego w ciągu 7 dni do biura powiatowego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Następnie ustawa zostanie przekazana prezydentowi do podpisu.
Sejm zdecydował też, że nad senackim projektem nowelizacji Kodeksu cywilnego będzie pracować Komisja Nadzwyczajna do spraw zmian w kodyfikacjach. Celem projektu jest ograniczenie zakresu solidarnej odpowiedzialności inwestora z wykonawcą za wynagrodzenie za roboty budowlane przysługujące podwykonawcy do sytuacji, w której inwestor wyrazi zgodę na piśmie na zawarcie umowy między wykonawcą a podwykonawcą. Jednocześnie, zgoda inwestora na zlecenie przez wykonawcę prac budowlanych podwykonawcy będzie mogła być, tak jak dotychczas, wyrażona w formie ustnej, a nawet w sposób dorozumiany (po upływie 14 dni na wniesienie sprzeciwu lub zastrzeżeń), ale w takim przypadku nie będzie odpowiedzialności inwestora za wynagrodzenie przysługujące podwykonawcy. Projekt realizuje postulat zawarty w petycji P IX-02/15, skierowanej do Marszałka Senatu. Autorzy petycji zwrócili uwagę na zbyt szeroką, ich zdaniem, odpowiedzialność inwestora.
Do Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka Sejm skierował obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy z dnia 7 stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie płodu ludzkiego i warunkach dopuszczalności przerywania ciąży oraz ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny, uchyla obecne przepisy dopuszczające przerwanie ciąży w trzech przypadkach, tj. gdy ciąża zagraża zdrowiu i życiu kobiety, gdy powstała w następstwie czynu zabronionego np. gwałtu lub kazirodztwa oraz gdy płód jest ciężko i nieodwracalnie uszkodzony. Projekt zakłada też kary pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat za spowodowanie śmierci dziecka poczętego. Jeżeli sprawca działałby nieumyślnie podlegałby karze pozbawienia wolności do lat 3. Natomiast ten, kto zmusiłby kobietę do aborcji, mógłby trafić do więzienia nawet na 10 lat. Jeśli śmierć dziecka spowodowałaby jego matka, sąd mógłby zastosować wobec niej nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia. Matka nie podlegałaby karze, jeśli działałaby nieumyślnie. Wnioskodawcy proponują również, aby osoba trzecia, w tym lekarz, podlegał karze, jeśli wskutek swego zaniedbania doprowadziłby do śmierci lub uszkodzenia ciała dziecka poczętego. Jeśli śmierć dziecka byłaby następstwem działań leczniczych koniecznych dla uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa dla życia matki lekarz nie podlegałby karze, a czyn ten nie byłby traktowany jak przestępstwo. Ponadto projekt nakłada na administrację rządową i samorządową obowiązek pomocy materialnej i opieki dla rodzin wychowujących dzieci upośledzone oraz matek i ich dzieci poczętych w wyniku czynu zabronionego.
Decyzją Sejmu w Komisji Zdrowia będą kontynuowane prace nad poselskim projektem ustawy w obronie życia i zdrowia nienarodzonych dzieci poczętych in vitro, o zmianie ustawy z dnia 25 czerwca 2015 r. o leczeniu niepłodności, ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny oraz ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Projekt zakłada zmianę definicji „zarodka” poprzez ujednolicenie terminów ustawy o leczeniu niepłodności z ustawą dotyczącą planowania rodziny oraz ustawą o Rzeczniku Praw Dziecka. Pojęcie zarodka byłoby definiowane jako „dziecko poczęte w najwcześniejszej fazie rozwoju biologicznego, powstałe w wyniku połączenia gamety męskiej i żeńskiej”. Wnioskodawcy proponują ograniczenie do jednej liczby żeńskich komórek rozrodczych, które będą mogły podlegać zapłodnieniu w procedurze zapłodnienia pozaustrojowego. Obecnie przepisy zezwalają na zapłodnienie sześciu żeńskich komórek rozrodczych. W określonych przypadkach można utworzyć więcej zarodków. Projekt zakłada także ograniczenie do 72 godzin czasu, jaki może upłynąć od zapłodnienia pozaustrojowego do umieszczenia komórki rozrodczej w ciele kobiety. Aktualnie w ustawie nie ma wymogu czasowego. Zaproponowano też m.in. usunięcie przepisów pozwalających na przyznanie ojcostwa mężczyźnie, który nie jest biologicznym ojcem dziecka poczętego w wyniku in vitro, ale jest partnerem matki dziecka.
W głosowaniach Sejm zdecydował również o odrzuceniu poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, Kodeks rodzinny i opiekuńczy, Kodeks postępowania cywilnego oraz o zmianie innych ustaw. Izba odrzuciła także obywatelski projekt ustawy o prawach kobiet i świadomym rodzicielstwie.
Posłowie zapoznali się też z przedstawioną przez podsekretarza stanu w Ministerstwie Środowiska Andrzeja Koniecznego Informacją Rady Ministrów o stanie lasów oraz o realizacji „Krajowego programu zwiększania lesistości” w 2014 r. Zgodnie z Informacją w okresie sprawozdawczym powierzchnia leśna w Polsce wzrosła o 21 tys. ha w stosunku do roku 2013. Lesistość na koniec 2014 r. wynosiła 29,4 proc. W dokumencie podkreślono, że od 2006 r. obserwowany jest spadek dynamiki zalesień. Według Informacji na koniec 2014 r. powierzchnia lasów w Polsce wynosiła 9,2 mln ha. W strukturze własnościowej lasów w Polsce dominują lasy publiczne – 81,0 proc., w tym lasy pozostające w zarządzie PGL LP – 77,1 proc. W latach 1990-2014 udział własności lasów prywatnych wzrósł o 2,0 punktu procentowego do obecnych 19 proc. Dominują gatunki iglaste, zajmujące 69,1 proc. powierzchni lasów Polski, zaś liściaste odpowiednio 30,9 proc. Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa rozpatrzyła Informację i wniosła o jej przyjęcie. Sprawozdanie komisji na forum Sejmu przedstawił poseł Jerzy Gosiewski.
Sejm wysłuchał również Informacji Ministra Środowiska o realizacji „Programu budowy Zbiornika Wodnego Świnna Poręba w latach 2006-2015” w roku 2015. Zaprezentował ją wiceminister środowiska Mariusz Gajda. W dokumencie wskazano, że rok 2015 był ostatnim rokiem realizacji przedsięwzięcia, w którym finansowanie inwestycji opierało się o przepisy ustawy o ustanowieniu programu wieloletniego. Według Informacji zaawansowanie finansowe inwestycji na koniec 2015 r. wyniosło 95,5 proc.: zadanie I (zbiornik) – 97,6 proc., zadanie II (przebudowa dróg) – 89,3 proc, zadania III (przebudowa linii kolejowej) i IV (ochrona zlewni zbiornika) – zostały zakończone. W 2015 r. pozyskano szereg decyzji związanych z realizacją programu budowy zbiornika. W ramach zadania pierwszego wykonano m.in. ubezpieczenie brzegów zbiornika w Dąbrówce i Skawcach. Realizacja zadania drugiego w ubiegłym roku obejmowała m.in. zakończenie budowy drogi klasy L na nasypie wzdłuż linii kolejowej z obiektem mostowym. Wykupiono także 2,3369 ha gruntów w ramach zadania trzeciego. Komisje: Finansów Publicznych oraz Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa zaproponowały przyjęcie informacji. Stanowisko komisji przedstawiła posłanka Anna Paluch.
