INFORMACJA O PRACACH KOMISJI SEJMOWYCH IX kadencji 10 lutego 2023 r. nr 13/2023 (443)
Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /ESK/ na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów zamierzała zrealizować następujący porządek obrad: „Przedstawienie przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych Jacka Sasina informacji oraz wyjaśnień na temat procedury sprzedaży przez Polski Koncern Naftowy Orlen S.A. (KRS:0000028860) aktywów oraz udziałów należących do podmiotów wchodzących w skład Grupy LOTOS S.A. na rzecz Saudi Aramco”.
Na wniosek posła Sławomira Neumanna (KO), posiedzenie zostało przerwane ze względu na nieobecność przedstawiciela Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A.
W posiedzeniu uczestniczyli: podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych – Karol Rabenda oraz prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – Tomasz Chróstny.
Na kolejnym posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów Komisja zrealizowała następujący porządek obrad: „Przedstawienie przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych Jacka Sasina informacji na temat przyczyn, skutków oraz konsekwencji związanych z występującą awaryjnością i brakiem osiągnięcia optymalnej mocy największej i najnowocześniejszej jednostki wytwórczej jaką jest blok 910MW w Jaworznie”.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych – Karol Rabenda poinformował, że od pół roku trwają mediacje pomiędzy Tauron Wytwarzanie S.A. a spółką Rafako S.A. Mają one na celu rozwiązanie sporu dotyczącego wykonania przez spółkę Rafako najnowocześniejszego bloku energetycznego w elektrowni Jaworzno.
Minister podkreślił, że dążąc do porozumienia oba podmioty, nie będą wypowiadały się publicznie na temat sporu. Zapewnił również, że mediacje trwają a spółki dążą do zawarcia porozumienia.
Prezes Zarządu Tauron Wytwarzanie S.A. – Trajan Szuladziński zapewnił, że blok pracuje stabilnie a moc pracy zależna jest od aktualnego zapotrzebowania sieci energetycznej. Poinformował również, że strony spotkały się w ramach mediacji prowadzonej przy Prokuratorii Generalnej RP. Podtrzymał wolę osiągnięcia do 8 marca 2023 r. porozumienia w sprawie.
Prezes Zarządu Rafako S.A. – Radosław Domagalski-Łąbędzki poinformował, że najważniejsza kwestią jest zapewnienie stabilności Krajowego Systemu Energetycznego. Licząc na długoletnie działanie bloku, zapewnił o chęci dalszej współpracy z Tauron Wytwarzanie S.A. Stwierdził, że widzi realną możliwość zawarcia ugody pomiędzy obiema spółkami do 8 marca 2023 r.
W dyskusji posłowie pytali o dotychczasowe koszty inwestycji zrealizowanej przez spółkę Rafako, perspektywy zachowania miejsc pracy w Rafako, kondycję finansową spółki Tauron Wytwarzanie oraz przyszłość bloku energetycznego w elektrowni Jaworzno.
Komisje: do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /ESK/ oraz Gospodarki i Rozwoju /GOR/ na posiedzeniu zwołanym w trybie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu na wniosek grupy posłów przystąpiły do realizacji następującego porządku obrad: „Przedstawienie przez Wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Aktywów Państwowych – Jacka Sasina, Prezesa Zarządu Polskiego Koncernu Naftowego Orlen S.A – Daniela Obajtka (KRS:0000028860) (dalej: PKN ORLEN S.A.) oraz Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – Tomasza Chróstnego informacji oraz wyjaśnień na temat zawyżania w 2022 roku cen paliw poprzez ponadstandardowe marże hurtowe stosowane przez monopolistę, jakim jest PKN ORLEN S.A.”.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych – Karol Rabenda zaznaczył, że Minister Aktywów Państwowych działając jako akcjonariusz Skarbu Państwa nie ma uprawnień do ingerowania w prowadzenie spraw spółki, także w obszarze kreowania jej strategii i polityki cenowej oraz poinformował, że pisemna odpowiedź została udzielona w oparciu o informacje pozyskane z PKN Orlen. PKN Orlen podkreśla, że prowadzi działalność zgodnie z prawem i z poszanowaniem reguł konkurencji. Spółka twierdzi, że pomimo posiadania istotnego udziału w rynku nie jest jedynym producentem i importerem gotowych paliw do Polski. Oświadcza, że zarzuty dotyczące rzekomego zawyżania cen są bezpodstawne a PKN Orlen nie uzyskiwał w związku z poziomem cen paliw nieuzasadnionych korzyści ekonomicznych, gdyż ceny stosowane przez spółkę były rynkowe i równoważyły ówczesny pobyt i podaż paliw.
Minister podkreślił fakt, że w 2022 roku spółka funkcjonowała w niespotykanym, wyjątkowo niestabilnym otoczeniu, spowodowanym przede wszystkim konfliktem w Ukrainie i kryzysem paliwowym oraz całkowitą rezygnacją spółki z importu gotowych paliw z Rosji. Minister porównał cenę litra benzyny 95 na stacjach PKN Orlen w 2012 r. do 2023 roku i ocenił, że wzrost wynosił 15%, kiedy płaca minimalna w tym okresie wzrosła o ponad 120%, co oznacza, że średnio w 2012 r. za najniższą pensję krajową można było kupić 263 litry benzyny, gdy w 2023 r. ponad 531 litrów tego paliwa. Stwierdził, że mimo trudnej, niestabilnej obecnej sytuacji makroekonomicznej, ceny paliw w Polsce należą do jednych z najniższych w Europie.
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów – Tomasz Chróstny poinformował, że 4 stycznia br. zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające, mające na celu wstępne ustalenie, czy w związku z działalnością przedsiębiorców w zakresie sprzedaży paliw płynnych mogło dojść do naruszenia ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Do PKN Orlen i innych podmiotów (w tym do Aramco Fuels Poland sp. z o. o. i BP Europa SE Spółka Europejska Oddział w Polsce) zostały skierowanie pytania dotyczące stosowanej polityki cenowej, ustalania cen hurtowych, sposobu kalkulacji marży i zmian w tym zakresie w ostatnich miesiącach. Te czynności mają m.in. na celu ustalenie, czy PKN Orlen mógł nadużyć pozycji dominującej na hurtowym rynku paliw. Natomiast w I połowie 2022 r. badane były marże rafineryjne oraz ceny paliw na stacjach benzynowych Grupy Lotos i PKN Orlen.
Zdaniem prezesa wzrost cen paliw w Polsce w powyższym okresie miał fundamenty rynkowe i tym samym nie dawał podstaw do stwierdzenia, iż mógł on wynikać z niedozwolonych prawem antymonopolowym praktyk przedsiębiorców i że wynikał on z obiektywnych czynników rynkowych, spowodowanych sytuacją globalną, czyli m.in. spadkiem mocy przerobowych rafinerii europejskich, wzrostem cen ropy naftowej i kursu dolara amerykańskiego oraz sankcji nałożonych na Rosję.
W dyskusji kwestionowano dane i argumenty podane przez ministra oraz prezesa o przyczynach zewnętrznych wzrostu cen i marż PKN Orlen argumentując, że w tym czasie w Europie ceny paliw nadążały za spadkiem cen surowców, a w Polsce nie i były zawyżane. Zarzucano też brak rzetelnej informacji o sytuacji na rynku paliw i domagano się informacji o zysku PKN Orlen podawanego kwartalnie.
Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska2050) i poseł Beata Maciejewska (Lewica) złożyły wniosek o przerwanie posiedzenia do czasu przybycia przedstawiciela Orlenu.
Przewodniczący obrad poseł Marek Suski (PiS) zakończył posiedzenie, zapowiadając powrót do rozpatrywania tematu w obecności przedstawiciela PKN Orlen.
