Uchwalenie ustawy budżetowej na 2022 r. oraz nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego były głównymi punktami 45. posiedzenia Sejmu (17 grudnia). Ponadto Sejm rozpatrzył stanowiska Senatu do uchwalonych wcześniej ustaw.
Uchwalone ustawy
Sejm uchwalił ustawę budżetową na 2022 r. Zakłada ona, że dochody państwa wyniosą w tym okresie 491,9 mld zł, wydatki 521,8 mld zł, a zatem deficyt nie przekroczy 29,9 mld zł. Według założeń przyjętych w ustawie przyszłoroczny PKB wzrośnie o 4,6 proc., a poziom inflacji w ujęciu średniorocznym wyniesie 3,3 proc. Ustawa przewiduje także zwiększenie środków na ochronę zdrowia do poziomu 5,75 proc. PKB oraz przeznaczenie na obronę narodową powyżej 2,2 proc. PKB. Utrzymane zostaną także programy społeczne (m.in. 500+, „Dobry Start” oraz Rodzinny Kapitał Opiekuńczy). W budżecie zarezerwowano też fundusze na łagodzenie efektów inflacji (np. w postaci dodatków osłonowych i ochrony konsumentów przed wzrostem cen prądu). Sejm w III czytaniu przyjął poprawki zarekomendowane przez Komisję Finansów Publicznych. W efekcie ich wprowadzenia zakładany poziom dochodów państwa wzrośnie o ponad 10 mld zł, wydatków – o ponad 9,5 mld, a deficyt będzie mniejszy o ok. 1 mld zł.
Ustawa o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego ma na celu zapewnienie wsparcia publicznego dla spółek sektora węgla kamiennego w okresie poprzedzającym odejście od wydobycia tego surowca, a także umożliwienie transformacji regionów górniczych i całego sektora przy uwzględnieniu zarówno kwestii społecznych, jak i bezpieczeństwa energetycznego. Na wsparcie kopalń przeznaczone zostanie 28,8 mld zł (m.in. na dopłaty do redukcji zdolności produkcyjnych), dodatkowo ustawa przewiduje zawieszenie spłat i umorzenie części zobowiązań firm górniczych wobec ZUS i PFR oraz podwyższenie ich kapitału przez emisję skarbowych papierów wartościowych. Ustawa jest wypełnieniem zawartej między rządem a związkami zawodowymi umowy społecznej, przewidującej stopniowe wygaszanie wydobycia węgla kamiennego przy jednoczesnym objęciu całego sektora oraz regionów górniczych pomocą publiczną.
Stanowiska Senatu
Posłowie rozpatrzyli uchwały Senatu ws. uchwalonych ustaw. Do części z nich przyjęli proponowane przez senatorów poprawki.
Sejm przyjął jedną z poprawek Senatu do ustawy zmianie ustawy o Narodowym Banku Polskim oraz ustawy – Kodeks karny wykonawczy. Ustawa przewiduje, że przepisy dotyczące postępowania z fałszywymi pieniędzmi będzie w drodze rozporządzania określać Minister Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, a nie jak dotychczas prezes NBP w zarządzeniu. Zmiana w ustawie – Kodeks karny wykonawczy zwiększa wysokość kwoty potrącanej z wynagrodzenia za pracę przysługującego skazanemu na cele Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy. Posłowie odrzucili poprawki zmierzające do usunięcia z ustawy zmian w Kodeksie karnym wykonawczym.
Posłowie przyjęli część poprawek ujednolicających i doprecyzowujących do ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2022 r. (tzw. okołobudżetowej).
Sejm uwzględnił niektóre z poprawek do ustawy o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Celem ustawy jest utworzenie Krajowego Centrum Przeciwdziałania Uzależnieniom.
Przyjęte przez Sejm poprawki do ustawy o zmianie ustawy o cudzoziemcach oraz niektórych innych ustaw mają głównie charakter legislacyjny. Przyjęte przepisy mają na celu m.in. uproszczenie postępowań dotyczących udzielania cudzoziemcom zezwoleń na pobyt czasowy i pracę na terytorium Polski.
Poprawki do ustawy o jednorazowym świadczeniu pieniężnym dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych doprecyzowują, że świadczenie to nie będzie wliczane do dochodu w przypadku osób pobierających świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Ustawa przyznaje osobom o statusie działacza opozycji antykomunistycznej lub represjonowanym z powodów politycznych prawo do jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 3 tys. zł.
Sejm przyjął wszystkie poprawki Senatu do ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z powołaniem Centralnego Biura Zwalczania Cyberprzestępczości. Ustawa powołuje nową strukturę w ramach Policji, której zadaniem będzie walka z przestępstwami popełnianymi w cyberprzestrzeni.
Wśród przyjętych przez posłów poprawek Senatu do ustawy o ochotniczych strażach pożarnych znalazła się m.in. zmiana ułatwiająca prowadzenie działań ratowniczych przy użyciu jednostek pływających. Ustawa kompleksowo reguluje kwestie związane z funkcjonowaniem ochotniczych straży pożarnych oraz przyznaje strażakom ochotnikom i ratownikom górskim, którzy przez co najmniej 25 lat (mężczyźni) i 20 lat (kobiety) brali czynny udział w akcjach ratowniczych, świadczenie w wysokości 200 zł miesięcznie, wypłacane po osiągnięciu wieku emerytalnego.
Celem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przedłużeniem realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014 – 2020 jest rozszerzenie zakresu wsparcia w ramach PROW 2014-2020 przedłużonego do 31 grudnia 2022 r. Przyjęte rozwiązania umożliwią ponadto rolnikom załatwianie spraw on-line w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, uproszczone zostaną też procedury związane z przeciwdziałaniem skutkom suszy oraz zwiększaniem retencji wód. Sejm przyjął jedną z poprawek Senatu o charakterze korygującym.
Posłowie przyjęli większość poprawek do ustawy o ustanowieniu „Programu modernizacji Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Ochrony Państwa w latach 2022–2025”, o ustanowieniu „Programu modernizacji Służby Więziennej w latach 2022 – 2025” oraz o zmianie ustawy o Policji i niektórych innych ustaw. Przyjęte poprawki mają głównie charakter legislacyjny. Ustawa zakłada m.in. podwyżki dla funkcjonariuszy i pracowników cywilnych służb podległych Ministrowi Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz Służby Więziennej.
Sejm odrzucił większość poprawek do ustawy o zmianie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi oraz niektórych innych ustaw. Ustawa przewiduje utworzenie funduszu kompensacyjnego dla osób, które z powodu niepożądanych działań w wyniku podania szczepionki trafią do szpitala na nie krócej niż 14 dni lub doznają wstrząsu anafilaktycznego po szczepieniu.
Posłowie przyjęli też część poprawek do ustawy o dodatku osłonowym. Ustawa ma celu ochronę gospodarstw domowych o niższych dochodach przed skutkami wzrostu cen energii elektrycznej i gazu. Świadczenie przysługiwać będzie także gospodarstwom domowym wykorzystującym do ogrzewania węgiel.
Sejm odrzucił poprawki Senatu do ustaw: o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy o ochronie przyrody; o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw; ustawy o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw; obu ustaw o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.
Posłowie odrzucili ponadto uchwały Senatu o odrzuceniu ustaw: o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji; o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o niektórych umowach zawieranych w związku z realizacją zamówień o podstawowym znaczeniu dla bezpieczeństwa państwa.
Uchwały Sejmu
Sejm przez aklamację podjął uchwałę w sprawie upamiętnienia Tymoteusza Karpowicza w 100. rocznicę urodzin. Posłowie w drodze uchwały wybrali także nowy skład osobowy Komisji ds. UE.
Sejm przyjął bez zastrzeżeń – na wniosek Komisji Spraw Zagranicznych – Zawiadomienie Prezesa Rady Ministrów o zamiarze przedłożenia Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej do ratyfikacji, bez zgody wyrażonej w ustawie, Umowy między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Turcji o wzajemnej ochronie informacji niejawnych w dziedzinie przemysłu obronnego, podpisanej w Ankarze dnia 24 maja 2021 r.