Podczas 54. posiedzenia (11 i 12 maja) Sejm m.in. zdecydował o obniżeniu dolnej stawki PIT z 17 proc. do 12 proc., przedłużył działanie pierwszej tarczy antyinflacyjnej, umożliwił także stworzenie systemu teleinformatycznego, ułatwiającego nawiązywanie kontaktów między pracodawcami a poszukującymi pracy uchodźcami z Ukrainy. Posłowie zdecydowali o powołaniu prof. Adama Glapińskiego na drugą kadencję na stanowisku Prezesa Narodowego Banku Polskiego oraz wybrali nowych członków Krajowej Rady Sądownictwa spośród sędziów. Izba uczciła chwilą ciszy pamięć zmarłych Józefa Leśniaka – posła VIII kadencji, Mirosława Pietrewicza – posła III kadencji oraz prof. Waldemara Parucha – politologa, twórcy Centrum Analiz Strategicznych.
Uchwalone ustawy
M.in. obniżenie stawki podatku PIT z 17 do 12 proc. w pierwszym przedziale skali podatkowej przewiduje ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw. Uchwalony akt prawny likwiduje także tzw. ulgę dla klasy średniej, przywraca preferencyjne opodatkowanie dochodów osób samotnie wychowujących dzieci (skorzystają oni z 1,5 kwoty wolnej, czyli 45 tys. zł, a w przypadku samotnych rodziców wychowujących dziecko z niepełnosprawnościami – z dwukrotności kwoty wolnej, tj. 60 tys. zł). Przedsiębiorcy, którzy nie rozliczają podatku według skali podatkowej będą mogli odliczyć część zapłaconych składek zdrowotnych związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Przedsiębiorcy, którzy wybrali podatek liniowy lub ryczałt, będą mogli powrócić do rozliczania według skali podatkowej. Ustawa wprowadza także szereg innych preferencji prorodzinnych, w tym m.in. zwiększenie z ok. 3 tys. zł do ponad 16 tys. zł kwoty dochodów dziecka, która nie spowoduje utraty preferencji podatkowych przez rodziców.
Ustawa o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw wprowadza do polskiego porządku prawnego unijną dyrektywę dotyczącą udziału sił zbrojnych w przedsięwzięciach prowadzonych w ramach wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony. Celem przyjętych rozwiązań jest usprawnienie mobilności wojskowej dzięki usunięciu zbędnych obciążeń administracyjnych oraz zrównanie zasad zwolnienia z podatku VAT czynności związanych z działaniami obronnymi w ramach UE i NATO. W wyniku zgłoszonych w trakcie prac legislacyjnych poprawek o dwa miesiące (do 31 lipca br.) przedłużone zostanie działanie tzw. pierwszej tarczy antyinflacyjnej, obejmującej m.in. obniżkę akcyzy na prąd i niektóre paliwa silnikowe, zwolnienie z akcyzy energii elektrycznej dla gospodarstw domowych oraz zwolnienie sprzedaży paliw z podatku od sprzedaży detalicznej. Obniżona zostanie także akcyza na lekki olej opałowy.
Uchwalona w trybie pilnym ustawa o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne przewiduje utworzenie systemu teleinformatycznego mającego na celu ułatwienie nawiązywania kontaktów między pracodawcami a poszukującymi pracy obywatelami Ukrainy, przebywającymi na terytorium Polski.
Ustawa o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej wykonuje prawo UE. Uchwalone przepisy określają kompetencje organów w systemie kontroli i nadzoru nad produkcją ekologiczną, wprowadzają ułatwienia w stosowaniu nawozów dopuszczonych do stosowania w innych państwach UE zwiększając ich podaż, a także zwiększają wsparcie dla rolników ekologicznych, którzy stosują nasiona w jakości ekologicznej.
Ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw również wykonuje prawo unijne. Zmiany dotyczą przepisów w zakresie walki z hałasem, m.in. podmioty sporządzające strategiczne mapy hałasu będą zobowiązane stosować zaktualizowane metody oceny hałasu.
Ustawa o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz ustawy o przetwarzaniu informacji kryminalnych poszerza katalog podmiotów uprawnionych do wystąpienia o zgodę do Ministra Sprawiedliwości na wielokrotne, nieograniczone w czasie wyszukiwanie ksiąg wieczystych w centralnej bazie danych ksiąg o Szefa Krajowego Centrum Informacji Kryminalnych oraz Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.
Ustawa o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz ustawy o zawodzie farmaceuty przewiduje objęcie ochroną prawną należną funkcjonariuszowi publicznemu farmaceutów i techników farmaceutycznych podczas i w związku z wykonywaniem ustawowych czynności w ogólnodostępnej aptece lub punkcie aptecznym.
Ustawa o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków wykonuje prawo UE. Ustawa zastąpi aktualnie obowiązujące przepisy. Zmiany w stosunku do dotychczasowego stanu prawnego obejmują m.in. rozszerzenie zakresu definicji odpadów ze statków, nałożenie na porty i przystanie morskie obowiązku utrzymania odpowiednich urządzeń odbiorczych, uregulowanie odbioru odpadów ze statków.
Sejm uchwalił ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Powstań Śląskich. Ustawa przewiduje, że nowe święto państwowe obchodzone będzie 20 czerwca. Celem ustawy jest upamiętnienie trzech zrywów z lat 1919 – 1921 i złożenie hołdu ich bohaterskim uczestnikom. Z apelem o inicjatywę ustawodawczą do Prezydenta RP zwrócił się Sejmik Województwa Śląskiego oraz organizacje społeczne z regionu.
Ustawa o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw włącza do działu rozwój regionalny sprawy związane z przygotowaniem i realizacją m.in. inwestycji dotyczących Centralnego Portu Komunikacyjnego oraz inwestycji towarzyszących.
Sejm wyraził też ustawową zgodę na ratyfikację Konwencji ramowej Rady Europy o wartości dziedzictwa kulturowego dla społeczeństwa, sporządzonej w Faro (Portugalia) 27 października 2005 r. Nadrzędnym założeniem konwencji jest uznanie przez państwa-strony, że prawa związane z dziedzictwem kulturowym przynależą do praw człowieka. Konwencja konkretyzuje zakres tego prawa oraz wspiera działania służące jego realizacji, jak np. uznanie indywidualnej i zbiorowej odpowiedzialności za dziedzictwo kulturowe.
Stanowiska Senatu
Posłowie przyjęli kilka poprawek do ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw. Ustawa m.in. wprowadza szczególne zasady przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i matury w okresie po pandemii, obejmuje także kwestie zatrudnienia w szkołach pedagogów i psychologów.
Sejm uwzględnił część poprawek do ustawy o zmianie ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin, ustawy o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Straży Marszałkowskiej, Służby Ochrony Państwa, Państwowej Straży Pożarnej, Służby Celno-Skarbowej i Służby Więziennej oraz ich rodzin oraz niektórych innych ustaw (tzw. ustawy zaopatrzeniowej). Ustawa dotyczy uregulowania zasad doliczania okresów pracy cywilnej do emerytury „policyjnej” i wojskowej. Jedna z przyjętych poprawek włącza w zakres obowiązywania ustawy obecnych funkcjonariuszy Służby Celno-Skarbowej, którzy poprzednio pracowali w wyodrębnionych komórkach urzędów kontroli skarbowej i Ministerstwa Finansów lub byli funkcjonariuszami Służby Celnej, oraz byłych funkcjonariuszy Inspekcji Celnej.
Izba przyjęła doprecyzowującą poprawkę Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz niektórych innych ustaw. Ustawa m.in. ustanawia medal „Zasłużony dla Nauki Polskiej Sapientia et Veritas”.
Sejm przyjął większość poprawek do ustawy o Zespole Pomocy Humanitarno-Medycznej, w tym zobowiązującą Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów do corocznego przedstawiania Sejmowi i Senatowi informacji o realizacji zadań przez zespół w poprzednim roku kalendarzowym.
Posłowie odrzucili natomiast senackie poprawki do ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Ustawa przewiduje, że wniesienie skargi nadzwyczajnej w sprawie o wydanie dziecka za granicę wstrzymuje wykonanie postanowienia w tej sprawie, do czasu zakończenia postępowania.
Wszystkie ustawy oraz stanowiska Senatu rozpatrzone zostały w drugim dniu posiedzenia, 12 maja.
Pierwsze czytania
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” zakłada m.in. zwiększenie budżetu programu Kolej Plus z 5,6 mld zł do ponad 11 mld zł. Proponowana zmiana umożliwi dofinansowanie 34 projektów inwestycyjnych, zamiast planowanych wcześniej 17. Projekt przewiduje też podwyższenie kapitału zakładowego PKP Polskich Linii Kolejowych (PLK) oraz usprawnienie procesu wnoszenia przez Polskie Koleje Państwowe (PKP) do spółki PKP PLK składników majątkowych niezbędnych do zarządzania infrastrukturą kolejową. Projekt został skierowany do dalszych prac w Komisji Infrastruktury.
Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw przewiduje optymalizację organizacji organów nadzoru górniczego poprzez likwidację organu nadzoru górniczego – dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego oraz likwidację samego Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Kompetencje likwidowanych instytucji i organów przejmą odpowiednio Wyższy Urząd Górniczy i Prezes Wyższego Urzędu Górniczego. Ustawa wprowadzi także prawne definicje „odkrywki”, „kopalni” i „przodka”, co rozwieje wątpliwości interpretacyjne przy ustalaniu prawa do emerytury górniczej.
Informacja bieżąca i pytania w sprawach bieżących
Informacja bieżąca, o którą wnosił Klub Parlamentarny Prawo i Sprawiedliwość, dotyczyła potencjału i rozwoju morskiej energetyki wiatrowej w Polsce, w tym procesu przyznawania pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp, konstrukcji i urządzeń w wyłącznej strefie ekonomicznej RP.
Pytania w sprawach bieżących zadawane przez posłów dotyczyły m.in. finansowania infrastruktury drogowej w Polsce południowo-wschodniej ze środków UE, działalności ambasadora Federacji Rosyjskiej w Polsce, drastycznych podwyżek rat kredytowych i ochrony kredytobiorców i wielkości nakładów na służbę zdrowia.
Decyzje personalne
Sejm na wniosek Prezydenta powołał bezwzględną większością głosów prof. Adama Glapińskiego na kolejną sześcioletnią kadencję na stanowisko Prezesa Narodowego Banku Polskiego.
Izba wybrała też sędziów-członków Krajowej Rady Sądownictwa: Irenę Bochniak, Katarzynę Ewelinę Chmurę, Annę Elżbietę Dalkowską, Dariusza Drajewicza, Grzegorza Furmankiewicza, Marka Jaskulskiego, Joannę Kołodziej-Michałowicz, Ewę Łąpińską, Zbigniewa Łupinę, Krystynę Morawę-Fryźlewicz, Macieja Nawackiego, Dagmarę Pawełczyk-Woicką, Rafała Puchalskiego, Pawła Kazimierza Styrnę i Stanisława Zduna.
Pozostałe punkty porządku dziennego
Sejm nie wyraził zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności cywilnej pos. Sławomira Jana Piechoty.
Posłowie zapoznali się także z przedstawionym przez Ministra Infrastruktury dokumentem zatytułowanym „Informacja z wykonania w 2021 roku programu wieloletniego pn.: „Program ochrony brzegów morskich” oraz harmonogram prac na rok 2022” oraz ze stanowiskiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.
Sejm przyjął także w głosowaniu do wiadomości przedstawione podczas 53. posiedzenia Sprawozdanie Głównego Inspektora Pracy z działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2020 r. wraz ze stanowiskiem Rady Ochrony Pracy w sprawie działalności Państwowej Inspekcji Pracy w 2020 r.
Izba dokonała też zmian w składach osobowych komisji sejmowych.
